Giriş ve Amaç:

Yüzme ve diğer su aktivitelerinde kirli suya maruz kalmak gastrointestinal sistem, deri, göz, kulak ve solunum yolu hastalıklarına neden olabilir. Su kalitesinde hızlı dalgalanmalar yaşanması nadir değildir ve bu nedenle toplumun patojenik mikro-organizmalara maruz kalmasını en aza indirmek için doğru ve zamanında tahmin edebilmek önem taşımaktadır. Bu çalışmada Sağlık Bakanlığı’nın Yüzme Suyu Takip Sistemi ölçümlerinden yararlanılarak beş yıllık dönem içerisinde İstanbul’daki yüzme suyu ölçümlerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem:

Bu çalışma analitik çıkarımları olan tanımlayıcı bir araştırmadır. İstanbul’daki yüzme amaçlı kullanılan sahil noktalarının 15 Mayıs 2015- 22 Temmuz 2019 tarihleri arasındaki ölçüm verileri T.C. Sağlık Bakanlığı-Yüzme Suyu Takip Sistemi’nden elde edilmiştir. Ölçümler, Marmara Bölgesi için yüzme sezonlarında 15 Mayıs-15 Eylül arasında iki haftada bir, sezonda toplam 9 kez yapılmakta olup, inceleme sonrası C kategosinde sınıflandırılmış ise 3 gün sonra tekrar değerlendirilir. Toplam 3483 ölçüm sonucu değerlendirilmiştir. İstanbul’da beş yıllık dönemde 13 ilçede (81 sahil noktası) inceleme yapılmıştır. Yüzme suyu analizlerinde 3 parametre ölçümüne göre sınıflandırma yapılmıştır (Toplam koliform, fekal koliform ve fekal streptokok). Analizlerde yüzme suyu kalitesi mevzuat sınır değerine göre (Yüzme Suyu Kalitesi Yönetmeliği EK-1) üç kategoride sınıflandırılmış (A:Çok Temiz; B:İyi Kalite-Yüzülebilir; C:Plaj Yüzme Amaçlı Kullanılamaz). Aylara, yıllara, kıyısı olduğu denize ve kıtaya göre kategoriler hipotez testleriyle karşılaştırılmıştır. Veriler SPSS v.21.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Kategorik veriler ki-kare testiyle karşılaştırılmıştır.

Bulgular:

Yapılan ölçümlerin %66,8’inde yüzme sularının A kalite, %29,5’inde B Kalite, %3,6’sında C Kalite olduğu görülmüştür. C Kalite düzeyinin en fazla görüldüğü ilçeler Bakırköy(%21,6), K.Çekmece(%9,3), Beykoz(%6,7) iken C Kalite düzeyinin en az görüldüğü ilçeler Tuzla(%0), Kadıköy(%0,8), Çatalca(%1,2)’ydı. A Kalite düzeyinin en fazla görüldüğü ilçeler Adalar(%81,2), Tuzla(%81), Beykoz (%73,9) iken A kalite düzeyinin en az görüldüğü ilçeler Bakırköy(%25,5), K.Çekmece(%42,1),Arnavutköy(%53,6)’dü. İlçeler arasında yüzme suyu kalite düzeyleri arasında istatistiksel öneme sahip fark vardı (p<0,001). Mayıs aylarında A kalite düzeyi %72 ile en yüksek iken Temmuz ayı %62,7 ile en düşük düzeydi. Aylara göre yüzme suyu kalitesi düzeyleri arasında istatistiksel öneme sahip fark vardı (p<0,001). İstanbul’un kıyısı olduğu denizlerin yüzme suyu kaliteleri karşılaştırıldığında Marmara, Karadeniz ve Boğaz arasında yüzme kalitesi düzeyleri için anlamlı fark görülmedi (p>0,05). Asya kıtasındaki sahillerde %71,2 A Kalite, % 3,2 C kalite düzeyi gözlenirken, Avrupa Kıtasındaki sahillerde %62,9 A Kalite, %4,0 C Kalite düzeyi gözlenmişti ve aralarındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p:<0,001).

Sonuç ve Öneriler: Çalışmamızda 2015-2019 yılları arasında İstanbul’da yapılan yüzme suyu ölçümlerinde %3,6 C Kalite gözlendi. C Kalite düzeyinin en yüksek olduğu ilçeler Bakırköy ve K.Çekmece; A Kalite Düzeyinin en yüksek olduğu ilçeler Adalar, Tuzla ve Beykoz’du. Avrupa Kıtasında kirlilik Asya Kıtasına göre daha fazla görüldü. Özellikle sıcak mevsimlerde yüzme sularının izlenmesi, su kaynaklı potansiyel hastalıkların önlenmesi için önerilmektedir.

Anahtar Sözcük: Yüzme Suyu, Su Kalitesi, İstanbul, Deniz Suyu