GİRİŞ VE AMAÇ

Köpek saldırılarının ruh sağlığı üzerindeki etkilerinden, yaralanma, enfeksiyon, kuduz vb. sonucu ölüme kadar gidebilen sağlık sonuçları vardır. Ulusal ve yerel medyada hemen her gün köpek saldırılarıyla ilgili haberlere rastlanmaktadır.

Bu çalışma, 2018 yılında yazılı basında yer alan köpek saldırısı vakalarının tanımlayıcı özelliklerini araştırmayı amaçlamaktadır.

GEREÇ VE YÖNTEM

Tanımlayıcı türdeki bu çalışmada, internet üzerinden “Google” arama motorunda “köpek saldırısı” ve “köpek ısırması” anahtar kelimeleri kullanılarak ulaşılan 2018 yılına ait yerel ve ulusal haberler kullanılmıştır.

Haberlerdeki yer, zaman, mağdurların demografik özellikleri, saldırgan köpeğin özellikleri ve saldırının neden olduğu hasar ve sonrası yapılan işlemler değerlendirilmiştir.

BULGULAR

Ülkemizde 2018 yılında söz konusu haberlere konu olan 92 köpek saldırısı vakası bulunmuş, saldırılardan 105 kişi etkilenmiştir.

En çok vaka görülen 5 il: Kocaeli 9(%9,8), Ankara, İstanbul ve İzmir 7’şer (%7,6) ve Bursa 6(%6,5) şeklindedir.

Vakaların 81’i(%88,0) ilçe merkezinde, 11’i(%12,0) kırsal bölgelerde gerçekleşmiştir.

Vakaların 82’sinde(%89,1) saldırıdan tek kişi etkilenmiştir.

Cinsiyeti belirtilmiş olan mağdurlardan 51’i(%64,6) erkek, 28’i(%35,4) kadındır.

Mağdurların 59’u(%54,3) yetişkin, 33’ü(%31,4) çocuk ve 5’i(%4,8) yaşlıdır.

Sahiplilik durumu belirtilmiş olan köpeklerden 27’si(%31,8) sahipli, 58’i(%68,2) sahipsizdir.

Haberlerin 14’ünde(%15,2) köpekler pitbull cinsidir.

Köpekler;  vakaların 11’inde(%12,0) karantinada sağ olarak takip edilmiş, 2’sinde(%2,2) karantinada ölmüş, 3’ünde(%3,3) olay esnasında öldürülmüş, 14 vakada(%15,2)  yakalanamamış ve 62’sinde(%67,4) ise köpeklerin durumu bilinmemektedir.

Haberlerin 4’ünde(%4,3) köpeklerde ve mağdurların 1’inde(%1,0) kuduz saptanmıştır.

Saldırılar, mağdurların 2’sinin(%1,9) ölümüne, 74’ünün(%70,5) yaralanmasına, 21’inin(%20,0) maddi hasara uğramasına neden olmuştur. Mağdurların 5’i(%4,8) sağlıklı iken 3’ünün(%2,9) durumu bilinmemektedir.

SONUÇ VE ÖNERİLER

“Hayvanları Koruma Kanunu” hayvanların korunması ve rahat yaşamalarının sağlanmasında insanlarla diğer hayvanların hijyen, sağlık ve güvenliklerini amaçlayan ilke ve sorumluluklar belirlemiştir. Bu konudaki tedbirler, sahiplenme şartları ve hayvan bakımı konusunda eğitimler; Tarım ve Orman Bakanlığı eşgüdümü ile İçişleri Bakanlığı ve ilgili kuruluşların görüşü alınarak Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

Kanuna göre Pitbull Terrier gibi tehlike arz eden hayvanları üretmek; sahiplenmek, ülkemize girişini, satışını ve reklamını yapmak, takas, sergilemek ve hediye etmek yasaktır. 14 haberde saldıran köpeğin pitbull cinsi olması, kanunun uygulanmasında sorunlar olduğunu düşündürmektedir.

Saldırıda bulunan köpeklerin büyük bölümü sahipsiz/başıboş köpeklerdir. Kanunda “Sahipsiz hayvanların da, sahipli hayvanlar gibi yaşamları desteklenmelidir” denilmektedir. Sahiplilik durumu ile saldırganlık arasındaki ilişkinin ortaya konmasına yönelik çalışmalar, mevzuatın düzenlenmesinde yol gösterici olabilir.

Toplumun risk algısının araştırılması, saldırıların fiziksel etkilerinin yanında ruhsal etkilerinin de ortaya konması ve sonuçlarına göre gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir.

Sahipsiz/başıboş köpeklerin yerleşim yerlerindeki varlığı; neden oldukları sağlık sorunları ve maddi kayıplar nedeniyle çözüm bekleyen önemli bir halk sağlığı sorunudur.