GİRİŞ VE AMAÇ: Örgüt kültürü, örgüt üyelerinin davranışlarını yönlendiren normlar, değerler, inançlar, alışkanlıklar sistemidir. Pozitif Örgüt Kültürü (PÖK); çalışanların davranışlarını örgüt açısından yönlendirir ve davranışların örgütün genelinde paylaşılmasını sağlar. Bu çalışmada tıp fakültesinde çalışan hekimlerde örgüt kültürü ve etkileyen etmenlerin saptanması amaçlanmıştır.

GEREÇ VE YÖNTEM: Etik onay alınarak, Aralık–Nisan 2018 döneminde, bir tıp fakültesinde çalışan hekimlerin katılımıyla yapılan kesitsel araştırmanın evreni 330 kişidir, çalışanların 146’sı (%44) araştırmaya katılmayı kabul etmiştir. Veri toplama formu katılımcıların sosyodemografik ve çalışma hayatı özelliklerini sorgulayan 17 soru ile Açıkgöz tarafından oluşturulan, geçerlilik ve güvenilirliği belirlenen 32 önermeden oluşan Örgüt Kültürü Değerlendirme Ölçeğini içermektedir. Ölçekteki 25 önerme PÖK varlığını sorgulamakta olup, alınabilecek en yüksek puan 125’dir; puanın 75,01-125 arasında olması örgüt kültürünün güçlü ve pozitif olduğunu, 50,01-75 arasında olması kararsız kalındığını, 1-50 arasında olması örgüt kültürünün güçlü ve pozitif olmadığını öngörür. Diğer 7 önerme ile işbirliğine dayalı “klan tipi”, dinamik, girişimci ve yaratıcı bir çalışma ortamı sunan “adhokrasik tip”, üretken ve rekabetçi “pazar tipi”, emir-komuta, kuralların ve düzenlemelerin ön plana çıktığı “hiyerarşik tip” kültürlerden hangisinin baskın olduğunun belirlenmesi amaçlanmaktadır. Verilerin analizinde ki-kare testi, iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi, ANOVA ve Kruskal-Wallis testleri kullanılmıştır.

BULGULAR: Yaş ortalaması 34,9±8,7 olan katılımcıların; %54,1’i (n=79) kadın, %45,9’u  (n=67) erkek, %60,3’ü araştırma görevlisi, %39,7’si öğretim üyesidir, %58,9’u dahili, %34,9’u cerrahi, %6,2’si temel tıp bilimlerde görevlidir, %14,5’inin idari görevi vardır. Katılımcıların %29,9’u (n=43) çalışma yaşamında en az bir kez örgüt kültürüyle ilgili seminere/eğitime katılmıştır. Katılımcıların PÖK varlığıyla ilgili puan ortalaması 88,3±15,8’dir, %81,3’ü (n= 109) örgütün kültürünün pozitif olduğunu düşünürken, %3’ü (n=4) pozitif örgüt kültürünün varlığıyla ilgili olumsuz düşünmektedir, %15,7’siyse (n=21) kararsızdır. PÖK puan ortalaması araştırma görevlileri (85.6±15.8) ile öğretim üyelerinde (92.7±15.0) farklıdır (p:0.011). Cinsiyet, idari görev varlığı, çalışılan birim, seminere/eğitime katılım durumu açısından PÖK puanlarında anlamlı farklılık bulunmamaktadır. Araştırma görevlilerinde ve öğretim üyelerinde en sık benimsenen örgüt kültürü tipi sırasıyla hiyerarşik ve klan tipidir. Unvana göre örgüt kültür tiplerinin benimsemesi açısından anlamlı fark yoktur. Tüm bölümlerde en sık benimsenen örgüt kültürü tipi hiyerarşik tip örgüt kültürüdür.

SONUÇ VE ÖNERİLER: Çalışmada sağlık kurumlarına yönelik araştırmalarla benzer biçimde, baskın örgüt kültürü tipi hiyerarşik tip olarak saptanmıştır. Bununla birlikte, ortak çalışmanın yoğun olduğu sağlık hizmet birimlerinde klan tipi örgüt kültürünün de öne çıktığı izlenmektedir. Örgütlerin başarısı ve ortak amaçla birlikte hareket edebilmesinin önemli belirleyiciler olan PÖK varlığı ve baskın örgüt kültürü tipleri, planlayıcılar ve yöneticiler tarafından izlenmelidir.

Anahtar Kelimeler: Hekim, örgüt kültürü, üniversite.