Giriş ve Amaç:Tıp Fakültesi öğrencilerinin bilgi ve tutumların saptanması, aşı oranlarının artırılması ve aşı tereddüt sıklığının azaltılması için gerekli müdahalelerin planlanması aşamasında önemlidir.Bu çalışma ile tıp fakültesi öğrencilerininerişkin ve çocukluk çağı aşıları konusundaki bilgi ve tutumlarının ve bunları etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem:Kesitsel tipteki araştırmanın evrenini 2018-2019 eğitim-öğretim yılında bir tıp fakültesinde 1. ve 6. sınıfta öğrenim gören 404 öğrenci oluşturmaktadır. Örneklem seçimine gidilmemiş olup evrenin tamamına ulaşılması hedeflenmiştir. Örneklem büyüklüğü evrendeki birey sayısı 404, %95 güven aralığında, %5 sapma ve %50 bilinmeyen prevalans değeri ile Epiinfo programı ile 197 hesaplanmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkenini katılımcıların cevaplarından hesaplanan bilgi ve tutum puanı oluştururken; bağımsız değişkenlerini katılımcıların sosyodemografik özellikleri ve aşılanma durumları oluşturmaktadır.Veri toplama işleminde araştırmacılar tarafından literatür taranarak oluşturulan 74 soruluk anket formu kullanılmıştır. Aşılar ile ilgili bilgi düzeyini ölçmek amacıyla araştırmacılar tarafından literatür taranarak hazırlanan 22 sorudan bilgi puanı hesaplanmıştır. En düşük 0, en yüksek 22 puan alınmakta olup; yüksek puan alınması bilgi düzeyinin yüksek olduğunu göstermektedir. Aşılar ile ilgili tutumunu ölçmek amacıyla araştırmacılar tarafından literatür taranarak hazırlanan 28 sorudan (Cronbach alfa:0,831) tutum puanı hesaplanmıştır. Sorular 4’lü derecelendirme sisteminde olup yüksek puan olumlu tutumu göstermektedir. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS-17 kullanılmıştır. Tanımlayıcı istatistikler kategorik değişkenler için sayı, yüzde; sürekli değişkenler için aritmetik ortalama, standart sapma ve kesikli değişkenler için ortanca, çeyrekler arası fark verilmiştir. Ölçümsel değişkenlerin gruplar arası karşılaştırılmasında parametrik test varsayımları sağlanmadığından Mann-Whitney U testi ve Kruskal Wallis testikullanılmıştır.Sürekli değişkenler arası ilişkiler Spearman korelasyon analizi incelenmiştir.Aşılar hakkında bilgi ve tutum puanının etkileyen faktörlerin belirlenmesinde doğrusal regresyon analizi (backward) kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi (p) <0,05 kabul edilmiştir. Çalışma öncesinde etik kurul izni ve gerekli kurumsal izinler alınmıştır.

Bulgular:Araştırmaya 338 kişi katılmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 21,4±3,1’dır.Katılımcıların bilgi puanı ortalaması 9,4±5,7 ve tutum puanı ortalaması 62,7±10,9’dır.Dönem 6 öğrencilerinin bilgi puanı daha yüksek olup aradaki fark istatiksel olarak anlamlıdır(p<0,001). Yapılan çoklu analize göre aşılar hakkında birinci sınıf olanlarda, (B:-5,7 %95 GA:4,6-6,6 p<0,001), Hepatit B aşısını olmayanlarda (B:-1,7 %95 GA:0,6-2,7 p=0,002), ücretli aşıları bilmeyenlerde (B:-1,64 %95 GA:0,4-2,8 p=0,006) ve ücretli aşıları devlet karşılarsa yaptırmam/bilmiyorum diyenlerde (B:-2,6 %95 GA:1,4-3,7 p<0,001) bilgi puanı daha düşük saptanmıştır. Ücretli aşıları bilmeyenlerde (B:-4,2 %95 GA:1,8-6,7 p=0,001) ve ücretli aşıları yaptırmam/bilmiyorum diyenlerde (B:-4,4 %95 GA:1,9-6,8 p<0,001) tutum puanı daha düşük saptanmıştır.

Sonuç ve Öneriler:Tıp fakültesi eğitiminin bilgi düzeylerine olumlu etkisi görülmesine rağmen halen istenilen düzeye ulaşılmadığı; aşıya karşı tutumda ise etkinin hemen hiç gözlenmediği saptanmış olup tıp fakültesi öğrencilerinde olumlu tutumu artırmak için ek girişimlere gereksinim vardır.