3.International 21.National Public Health Congress, 3.International 21.National Public Health Congress

Font Size: 
XXX İLİNDEKİ LİSE ÖĞRENCİLERİNDE AKRAN İLİŞKİSİ İLE İNTİHAR OLASILIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ
mustafa özer, Sevil Albayrak

Last modified: 2019-10-01

Abstract


Giriş ve Amaç: İntihar, lise çağında bulunan gençlerde görülen ölümler arasında önemli bir yere sahiptir. Bu araştırma lise düzeyinde öğrenim gören öğrencilerin akran ilişkileri ile intihar olasılığının değerlendirilmesi amacıyla yapıldı.

Gereç ve Yöntem: Araştırma ilişki arayıcı tasarımda yapılmıştır. Araştırmanın evrenini xxx ilinde bulunan liselerde öğrenim gören 12242, örneklemini ise evreni belli olan örneklem seçim formülü ile belirlenen 372 öğrenci oluşturdu. Ancak 22 öğrenciden dönüş olmaması nedeniyle araştırma 350 kişi ile tamamlandı (örneklemin %94,0’ı). Veri toplamada Anket Formu, Akran İlişkileri Ölçeği (AİÖ) ve İntihar Olasılığı Ölçeği (İOÖ) kullanıldı. X Üniversitesi etik kurulundan ve İl Milli Eğitim Müdürlüğünden gerekli yasal izinler alındı. Verilerin analizinde yüzdelikler, Kruskall Wallis, Mann Whitney U testi ve Pearson Korelasyon analizleri kullanıldı.

Bulgular: Lise öğrencilerinin; %60,0’ı kadındır, %59,4’ü 16-17 yaş aralığındadır, %90,9’unun kronik hastalığı bulunmamakta, %6,0’ında psikolojik sorun veya hastalık bulunmakta ve %63,1’i sağlıklarını iyi düzeyde algılamaktadır. Lise öğrencilerinin demografik değişkenleri ile ölçekler karşılaştırıldığında; cinsiyet (U=8567,000; p=0,000) ve ruhsal hastalık durumu (U=2572,500; p=0,050) ile AİÖ arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Ayrıca ruhsal hastalık durumu (U=1674,000; p=0,000), başarı durumu (x2kw=7,256; p=0,027), mutlu hissetme durumu (x2kw=48,235; p=0,000) sağlık durumu (x2kw=30,201; p=0,000) ve ailede ruhsal hastalık (U=1427,000; p=0,000) ile İOÖ arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Lise öğrencilerinin akran ilişkileri ile intihar olasılığını etkileyen alt boyutlardan bazıları arasında ilişki bulundu. Örneğin; İOÖ alt boyutu olan umutsuzluk ve AİÖ alt boyutu olan çatışma arasında pozitif yönde (r=0,285; p=0,000), çatışma arasında ise negatif yönde zayıf ilişki olduğu belirlendi (r=-0,173; p=0,000). İOÖ alt boyutu olan düşmanlık ile AİÖ alt boyutu olan çatışma arasında pozitif (r=0,333; p=0,000) yardım ve yakınlık arasında ise negatif yönde (sırasıyla r=-0,205; p=0,000, r=-0,108; p=0,044) zayıf ilişki belirlendi. İOÖ alt boyutu olan intihar düşüncesi ile AİÖ alt boyutu olan çatışma arasında pozitif (r:0,292; p=0,000) yönde zayıf ilişki, koruma, yardım ve yakınlık arasında negatif (sırasıyla r=-0,147; p=0,000, r=-0,269; p=0,000, r=-0,124; p=0,020) yönde zayıf ilişki belirlendi. İOÖ alt boyutu olan olumsuz kendilik algısı ile AİÖ alt boyutu olan çatışma arasında negatif (r:-0,136; p=0,011), birliktelik, koruma, yardım ve yakınlık arasında ise pozitif ilişki (sırasıyla r=0,177; p=0,001, r=0,204; p=0,000, r=0,177; p=0,001, r=0,231; p=0,000)  tespit edildi.

Sonuç ve Öneriler: Lise öğrencilerinin akran ilişkilerinin bazı sosyodemografik özelliklerden etkilendiği ve akran ilişkilerinin de intihar olasılığını etkilediği belirlendi. Akran ilişkileri iyi olmayan ve intihar olasılığı olduğu düşünülen öğrenciler tespit edilerek bu öğrencilere destek olacak hemşirelik programları geliştirilebilir.

Anahtar Kelimeler: Lise Öğrencisi, Akran İlişkileri, İntihar Olasılığı, Okul Hemşireliği