Giriş ve Amaç: Dünya’da ve Türkiye’de mavi ışık yayan cihaz kullanımı her geçen yıl artmaktadır. Çocuklarda 1-3 yaş kritik dönem olduğundan mavi ışık yayan cihaz kullanımı açısından risklidir. Araştırma, 1-3 yaş arası çocukların mavi ışığa maruziyet ve uyku düzeyleri ile ilişkili faktörlerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Araştırma, tanımlayıcı ve ilişkisel olarak yapılmıştır. Araştırma sonucunu Karaman merkezine genelleyebilmek için, merkezde bulunan toplam 10 Aile Sağlığı Merkezine (n=10) kayıtlı 1-3 yaş arası çocukların anneleri üzerinde yapılmıştır. Örneklem büyüklüğü 323 olarak  bulunmuş, bulunan sayı 10 aile sağlığı merkezi nüfusuna oranlanmıştır. Çalışmaya katılmayı kabul eden annelere  01.01.2018-15.03.2018 tarihlerinde 08:00-17:00 saatleri arasında yüz yüze görüşme tekniği ile anketler uygulanmıştır. Araştırmaya, anketlerin uygulandığı sırada herhangi bir sağlık sorunu olmayan, konjenital anomali ve doğuştan engeli olmayan, herhangi bir ilaç kullanmayan, çocukların anneleri dahil edilmiştir. Veri toplamada 1-3 Yaş Arası Çocuklarda Mavi Işığa Maruziyet ve Uyku Düzeyleri Anket Formu kullanılmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkeni uyku toplam süresidir. Bağımsız değişkenleri, mavi ışık yayan elektronik cihaz varlığı, kullanım durumu ve çocuğun uyuma şeklidir. Verilerin değerlendirilmesinde Mann Whitney U testi, Kruskall Wallis, Spearman korelasyon ve çoklu regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. İstatistiksel karşılaştırmalarda anlamlı bulunan bağımsız değişkenler çoklu regresyon analizine dahil edilmiştir. Araştırmaya başlamadan önce etik kurul, kurum  izni ve katılımcılardan aydınlatılmış onam alınmıştır.

Bulgular: Uyku toplam süresi ile çocuğa ait tablet varlığı, çocuğun odasında mavi ışık yayan elektronik cihaz ve aydınlatıcı varlığı, annenin çocuğun akıllı telefon kullanmasına izin verme durumu ve çocuğun yatmadan hemen önce karanlıkta mavi ışık yayan elektronik cihaz kullanım durumu arasında istatistiksel açıdan olumsuz yönde anlamlı bir fark saptanmıştır (p<0,05). Yapılan ileri analizlerde uyku süresi dördüncü çocuk olanlara göre birinci ve ikinci çocuk olanlarda daha olumsuz yönde istatistiksel açıdan anlamlıdır (p<0,05). Çoklu regresyon analizi sonuçlarına sosyodemografik değişkenler uyku süresini Model 1’de %6,6 oranında, mavi ışık yayan cihaz kullanımına ait özelliklerin eklendiği Model 2’de ise %16,5 oranında olumsuz yönde etkilemiştir.

Sonuç ve Öneriler: Çalışmada çocuğun odasında mavi ışık yayan elektronik cihaz ve aydınlatıcı varlığı ile uyku toplam süresi arasında istatistiksel açıdan olumsuz yönde anlamlı bir fark bulunmuştur. Ebeveynler çocuğun mavi ışık yayan elektronik cihazlara maruziyetini önleyemiyorsa ekran ışığını azaltmalı, uyku vaktinden önce bir vakitte kullanımını sınırlandırmalıdır. Ebeveynler çocuğun odasını aydınlatmak için mavi ışık yerine sarı, kırmızı renkte ışık tercih etmelidir.

Anahtar Sözcükler: 1-3 Yaş Çocuklar;  Mavi Işık; Uyku Süresi