GİRİŞ ve AMAÇ:

Dişin sert dokularının demineralizasyonu ile karakterize bir infeksiyon hastalığı olan diş çürükleri çocuklarda sıklıkla görülmektedir. Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen “Koruyucu Ağız ve Diş Sağlığı Programı” kapsamında dişlerin çürükten korunması amacıyla anasınıfı ve ilkokul öğrencilerine florürlü vernik uygulaması yapılmaktadır Bu çalışmada İstanbul ili Ataşehir, Beylikdüzü, Silivri ve Tuzla ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda 60 ayını doldurmuş anasınıfı, ilkokul birinci, ikinci ve üçüncü sınıf öğrenci velilerinin florürlü vernik uygulamalarına bakış açısı değerlendirilmiştir.

GEREÇ ve YÖNTEM:

Kesitsel olarak planlanan bu çalışmada 2017-2018 eğitim öğretim yılında veliler tarafından doldurulmuş 16.104 adet “Florürlü Vernik Uygulaması Aydınlatılmış Onam Formu” ndakivelilerin uygulamaya izin verme oranı ve izin vermeme gerekçeleri araştırılmıştır. Verilerin değerlendirilmesi için İl Sağlık Müdürlüğünden gerekli izinler alınmıştır. İstatistiksel analiz için SPSS 20 programı kullanılmış, frekans analizi ve Pearson-kikare testlerine başvurulmuştur.

BULGULAR:

Formların dağılımı okul statüsüne göre %4,9’u (n=796) özel okul, %95,1’i (n=15308) devlet okulu; sınıflara göre %15,0’ı (n=2411) anasınıfı, %40,4’ü (n=6498) birinci sınıf, %24,7’si (n=3985) ikinci sınıf, %19,9’u (n=3210), üçüncü sınıf şeklindedir. Velilerin %55,5’i (n=8516) uygulamaya izin vermemiş, %44,5’i (n=6815) uygulamaya izin vermiştir.

İzin vermeme nedenleri arasında faydalı olduğunu düşünmeyenler %29,8 (n=2404) ile ilk sırada yer alırken, bunu yeterince bilgi sahibi olmayanların %26,3 (n=2122) ve zararlı olduğunu düşünenlerin %24,3 (n=1962) izlediği görülmüştür.

Özel okullarda izin vermeyenlerin oranı %67,6 (n=532) devlet okullarında izin vermeyenlere %54,9 (n=7984) göre daha yüksektir (p=0,0001<0,05). İzin vermeme nedeni olarak özel okullarda zararlı olduğunu düşünenler %32,6 (n=155) ve faydalı olduğunu düşünmeyenler %35,9 (n=171) devlet okullarındaki zararlı olduğunu düşünenlere %23,8 (n=1807) ve faydalı olduğunu düşünmeyenlere %29,4 (n=2233) göre daha yüksek orandadır (p=0,0001<0,05). İzin vermeme nedeni olarak yeterince bilgi sahibi olmadığını belirtenler devlet okullarında %27,2 (n=2064) özel okullara %12,2 (n=58) göre daha yüksek orandadır (p=0,0001<0,05).

Velilerin uygulamaya izin vermesi bakımından sınıf bazlı değerlendirme yapıldığında tüm grupların birbirinden farklı olduğu görülmüştür. İzin vermeme oranı anasınıflarında %66,9 (n=1571) en yüksek oranda iken, üçüncü sınıflarda izin verme oranı %51,9 (n=1616) en yüksektir (p=0,0001<0,05).

SONUÇ ve ÖNERİLER:

Okullarda yürütülen koruyucu ağız ve diş sağlığı çalışmaları toplum bazlı koruyucu uygulamalara başlanması açısından önemlidir. Florürlü vernik uygulamaları veli onamı olmadan yapılamamaktadır. Ancak bu çalışmada veli onamının %44,5 oranında olduğu ve red nedenlerini en yüksek oranda faydalı olduğunu düşünmeyenler,  yeterince bilgi sahibi olmayanlar ve zararlı olduğunu düşünenlerin oluşturduğu görülmektedir.  Çalışmaların etkinliğinin sağlanması için yapılması planlanan florür uygulamasının  yararı, zararsız olduğu konusunda kamusal alanda, medyada açık, net, anlaşılır bilgilendirme faaliyetlerinin yapılması gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar kelimeler: Çürük, florürlü vernik, veli onamı, Sağlık Bakanlığı