Üniversite Hemşirelik Öğrencilerinin 4 yıllık Hepatit B ve C Seroprevalansı ve Bağışıklama Durumları

Özet:

Giriş: Hepatit B, hepatit C sağlık çalışanları için sıklıkla karşılaşılan mesleki risklerden biridir. Bu gün ülkemizde tüm sağlık çalışanları ve sağlık alanında okuyan öğrencilerin Hepatit B ye karşı korunmalarına yönelik aşılama yapılması zorunluluğu mesleki risklerden korunmak için alınan önlemlerden biridir. Bu çalışma bir Üniversitenin Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik bölümü öğrencilerinin Hepatit B ve hepatit C seroprevalansı ve bağışıklama durumlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı özelliktedir. Hemşirelik bölümünün 2013-2016 eğitim-öğretim yılları arasında öğrenciler araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Hemşirelik bölümü birinci sınıf öğrencilerinin uygulama öncesi ilgili eğitim ve araştırma hastanesinin enfeksiyon birimine iletmiş oldukları Hepatit B ve C seroprevelansı ve bağışıklama durumu kayıtlarının incelenmesi sonucu gerçekleşmiştir. Araştırmaya hemşirelik birinci sınıfa kayıt yaptıran, öğrenciler dâhil edilmiştir. Hemşirelik bölümü dışında bulunan ve serolojik test sonucunu bildirmeyen öğrenciler araştırma dışı bırakılmıştır. Araştırmanın evrenini 2013 yılında kayıt yaptıran 125 öğrenci, 2014 yılı için 123 öğrenci, 2015 yılı için 98 öğrenci ve 2016 yılı için 91 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma kapsamına 407 öğrenci alınmış, 30 öğrenci araştırma kriterlerine uymadığı için (serolojik test sonuçları bulunmayan) kapsam dışı bırakılmıştır. Araştırma kapsama oranı %93' tür. Araştırmanın yapılabilmesi için Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sağlık ve Araştırma Hastanesi ve Sağlık Bilimleri Fakültesi dekanlığından izin alınmıştır. Ayrıca öğrencilerden bilgilendirilmiş onam formu onayı alınmıştır.  Veriler SPSS 22.0 istatistik programına alınmış, ortalama standart sapma ve frekans olarak sunulmuştur. Bulgular: Hemşirelik bölümü öğrencilerinin yaş ortalaması 18,6±0.9’ dur. Öğrencilerin %65.4’ ü 3 ve üzeri dozda Hepatit B aşısı olmuştur. Hemşirelik öğrencilerinin tamamının HBsAg sonucu negatif, ve %92.4’ünün antiHBs pozitif, %7.6’sının antiHBs negatif olarak belirlenmiştir. Öğrencilerin %65.4’ ünün 3 doz ve üzeri aşılanmış olmasına rağmen antiHBs düzeyi pozitif olanlar %92.4’ tür. Bu durum doğal pasif bağışıklık veya 1-2 doz aşı yaptıranların yeterli düzeyde antikora sahip olabileceklerini düşündürmektedir. Ayrıca HCV seropozitifliği görülmemiştir. AntiHBs sonuçları negatif olan öğrencilerin tamamı Hepatit B aşısı yaptırmıştır. Sonuç: Mesleki riskler arasında hemşireler için ilk sıralarda yer alan Hepatit B ve C’ ye karşı önlem alınması klinik uygulamalara yeni başlayacak hemşirelik bölümü öğrencileri için önemlidir. Hepatit B için bağışıklama yapılması, korunmada önemlidir ve hemşirelik bölümü öğrencilerinin klinik uygulama öncesi zorunlu olmalıdır. Sağlık çalışanları için mesleki risk olarak kabul edilen Hepatit C için bulaşıcı hastalıklardan korunmada enfeksiyon önlemleri ve standart koruyucu önlemler alınması gerekmektedir. Üniversite hemşirelik öğrencilerin bu konuda farkında olmalarının sağlanması, okullarda öğrencilerin Hepatit B taramalarının ve bağışıklamalarının yapılıp kayıt altına alınması gerekmektedir.

Anahtar Kelimler: Hepatit B, Hepatit C, Üniversite Hemşirelik Öğrencisi, Seroprevalans