3.International 21.National Public Health Congress, 3.International 21.National Public Health Congress

Font Size: 
YÜKSEK DİYABET RİSKİ OLAN BİREYLERDE MOTİVASYONEL GÖRÜŞMENİN DİYABET KONTROLÜNE ETKİSİ: ÖN BULGULAR
Gizem Deniz Büyüksoy, Hilal SEKİ ÖZ, İsmail DEMİRTAŞ, Tahir YILMAZ, Yeşim İLANBEY, Asiye TEKMEN

Last modified: 2019-09-23

Abstract


Giriş ve Amaç: Dünyada ve Türkiye’de tip II diyabet giderek artmaktadır. Diyabetin erken tanı ve tedavisinin gecikmesi, erken ölüme, sakatlıklara ve komplikasyonlara yol açabilir. Bu araştırmanın amacı; Türkiye’de bir il merkezinde hastaneye başvuranlarda diyabet riski yüksek bulunan bireylere yapılan motivasyonel görüşmenin HbA1c düzeyine etkisini belirlemek için yapılan araştırmanın ön bulgularını aktarmaktır.

Gereç ve Yöntem: Araştırma; iki aşamalı olup ilk aşaması kesitsel tipte, ikinci aşaması tek grupta ön test son test yarı deneysel düzendedir. Araştırmanın evrenini, bir il merkezindeki hastaneye başvuran 18 yaşını doldurmuş bireyler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi; Türkiye’deki T2DM ve BGT görülme prevelansı %20,2 olduğundan p değeri 20,2; q değeri 79,8 alınarak 248 birey olarak hesaplanmıştır. Araştırmaya başlamadan önce etik kurul izni ve hastaneden araştırma izni alınmıştır. Araştırmaya katılan bireylere araştırmanın amacı açıklanarak yazılı bilgilendirilmiş onamları alınmıştır. Araştırmanın örneklemini oluşturan bireylere 1-30 Nisan 2019 tarihleri arasında poliklinik katında stant açılarak ulaşılmıştır. Araştırmanın verileri; anket formu ve FINDRISK ölçeği ile toplanmıştır. Veriler; bilgisayar ortamında sayı, yüzde, ortalama, standart sapma ve lojistik regresyon analizi yapılarak değerlendirilmiştir. Anket formu ve FINDRISK ölçeği doldurulduktan sonra, düzenlenecek eğitimler hakkında bilgi vermek için bireylerden telefon numaraları istenmiştir. Telefon numarasını paylaşan bireylerin numarası anket formuna kaydedilmiştir. Araştırmanın devamında diyabet riski yüksek çıkan bireyler telefonla aranarak diyabet riskinin yüksek olduğu bildirilecek, bunun diyabet gelişimi için önemli olduğu anlatılarak hastanede sunulacak olan diyabet konulu eğitime davet edilecektir.

Bulgular: Araştırmaya katılan bireylerin %78,6’sı 65 yaş altında olup %55,2’si kadındır. Araştırmada bireylerin %42,3’ü önümüzdeki on yıl içinde T2DM gelişme durumu açısından yüksek/çok yüksek risk taşımaktadır. Araştırmada yaş, cinsiyet, eğitim süresi, medeni durum, gelir düzeyi ve kronik hastalık varlığının, FINDRISK ölçek puanının %26,9’unu açıkladığı belirlenmiştir. Bu değişkenlerden yaş, cinsiyet ve kronik hastalık varlığı T2DM için risk faktörüdür. (p<0,05) İleri yaşta olmak (OR=4,440 p=0,001), kadın olmak (OR=1,956 p=0,030) ve kronik hastalığın olması (OR=3,915 p=0,000) T2DM riskini artırmaktadır. Bireylerin %35,5’i hiperta

Sonuç ve Öneriler: Araştırmanın sonuçlarına göre; hem diyabet riski taşıyan bireylerde hastalığın gelişmesini hem de diyabet kontrolü kötü olan T2DM hastalarında komplikasyon gelişmesini önlemek için acil önlem alınması gerekmektedir. Bu sonuçlar doğrultusunda; acilen il bazında öncelikle risk gruplarına yönelik; ileri yaşta olan, kadın olan ve kronik hastalığı olan bireyler için T2DM’yi önleyici çalışmaların planlanması ve halen T2DM tanısı olan bireylerde de metabolik kontrolü sağlayan girişimlerin çalışmaların planlanması önerilir.

Anahtar Kelimeler: Diabetes Mellitus, Risk Faktörleri, Tarama