3.International 21.National Public Health Congress, 3.International 21.National Public Health Congress

Font Size: 
TÜRKİYE’DEKİ BİREYLERİN SAĞLIK HİZMETLERİNDEN FAYDALANMA VE MEMNUNİYETİ İLE ETKİLEYEN FAKTÖRLER
MİKAİL ÖZDEMİR, Hasret YALÇINÖZ BAYSAL

Last modified: 2019-10-16

Abstract


Giriş ve Amaç: Hasta memnuniyeti, sağlık kurumlarında verilen hizmetin kalitesini değerlendirmede kullanılan temel kriterlerden biridir. Hizmetten memnun olan kişiler genel olarak sağlık personelinin önerilerine daha fazla dikkat etmektedir. Bu çalışma ile Türkiye’deki bireylerin sağlık hizmetlerinden memnuniyet düzeylerinin değerlendirilmesi ve memnuniyeti etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Yaşam Memnuniyeti Araştırmasının (TUİK-2016) verilerinin kullanıldığı kesitsel tipteki araştırmamızın evreni Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde bulunan hanelerdeki 18 ve üzeri yaşta T.C. vatandaşları ile yabancı uyruklu kişilerdir. 2016 yılının Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi kayıtları baz alınarak belirlenen örneklem grubunda, TUİK tarafından uluslararası ölçeklerin Türkçe geçerlilik ve güvenirliği yapılarak elde edilen anket verileri örnek hanehalkında yüz yüze görüşme yöntemi ile toplanmıştır. Bu çalışma Türkiye düzeyinde tahminler üretecek şekilde tasarlanmıştır. Çalışma için etik kurul onayı (Erzurum Atatürk Üni.) alınmış, sonrasında TUİK’ten mikro verilerin kullanımı için izin alınarak analiz için gerekli değişkenler ayıklanmış ve SPSS 15.0 (IBM, USA) programı ile istatistiksel analizler yapılmıştır. Tek değişkenli analizlerde, nominal veriler karşılaştırılırken Ki-kare testinden faydalanılmıştır. Ana bağımlı değişken olan mutluluk düzeyi ordinal olduğu için etkileyen faktörler ordinal regresyon analizi ile çok değişkenli olarak analiz edilmiştir.

Bulgular: Araştırmamıza 4035 (%44,9) erkek ve 4946 (%55,1) kadın olmak üzere toplam 8981 kişi dahil edilmiştir. Ortalama yaş 44,5 ± 16,4 (yıl) ve ortalama eğitim süresi 7,4 ± 4,8 yıldır. Katılımcıların hastalandıklarında ilk başvurduğu sağlık kuruluşu %52,3 Devlet Hastanesi daha sonra %31,7 ile Aile Hekimliği ve %11,4 ile Özel Hastanelerdir. Katılımcıların %72,9’u kendilerini hayatta en çok mutlu eden şeyin ‘Sağlık’ olduğunu belirtmiştir. Yaşamları bir bütün olarak değerlendirildiğinde bireylerin %61,2’si mutlu ya da çok mutlu olduğunu ifade ederken, %70,4’ü kendi sağlığından memnun ya da çok memnun olduğunu belirtmiştir. Katılımcıların sağlık hizmetlerinden memnuniyeti ise %76,2’dir (%69,0 memnun ve %6,2 çok memnun). Memnuniyeti etkileyen faktörler ordinal regresyon ile çok değişkenli olarak analiz edildiğinde; eğitim süresi artıkça (yıl) memnuniyet olasılığı 0,938 kat düşmektedir (%95 G.A 0,923-0,952) (p<0,001), erkeklerin sağlık hizmetlerinden memnuniyet olasılığı ise kadınlara göre 1,211 (%95 G.A 1,064-1,379) kat yüksektir (p:0,003). Bununla birlikte çalıştığı kurum doktorunu tercih edenlere göre ASM ve Devlet Hastanesini tercih edenlerin sağlık hizmetlerinden memnuniyet olasılığı sırasıyla 1,627 ve 1,608 kat artmaktadır (%95 G.A 1,084-2,441 ve 1,078-2,398)(p:0,019 ve p:0,020).

Sonuç ve Öneriler: Sağlık hizmetlerinde birinci basamak sağlık kuruluşları yüksek oranda tercih edilmemesine rağmen hizmetlerden mennuniyet iyi seviyededir. Toplumun çoğunluğu sağlık hizmetlerinden memnun olmasına rağmen riskli gruplara yönelik niteliksel araştırmalar ile memnuniyetsizlik nedenleri araştırılmalıdır.

Anahtar Kelimeler: aile hekimliği, memnuniyet, sağlık hizmetleri, TUİK