Giriş ve Amaç

Hastane enfeksiyonları, hastane ortamında yaşayabilen dirençli mikroorganizmaların sebep olduğu, mortalite ve morbiditenin artmasına neden olan durumlardır. Mortalite ve morbiditesi yüksek olmasına rağmen önlenebilir enfeksiyonlar olan hastane enfeksiyonları, son yıllarda artması ve dirençli mikroorganizmaların ortaya çıkması sebebiyle önemlidir. Sağlık personellerinde hastalık ya da taşıyıcılık nedeniyle bulunan ya da elleri veya eşyaları ile bir hastadan diğerine bulaştırılan enfeksiyonlar hastane enfeksiyonlarının en önemli kaynaklarındandır. Bu kaynakların elimine edilmesi için sağlık çalışanlarından özellikle hemşirelerin bilgi, tutum ve davranışlarının durumu önemlidir. Bu nedenle bu çalışmada; Turgut Özal Tıp Merkezinde çalışan hemşirelerin hastane enfeksiyonları konusundaki bilgi, tutum ve davranışlarını incelenmek amaçlanmıştır.

Gereç Ve Yöntem

Kesitsel tipte olan bu çalışmanın evrenini Turgut Özal Tıp Merkezinde çalışan 800 hemşire oluşturmaktadır. Örneklem büyüklüğü hesaplarken; %95 güven aralığında %80 güç ile “Alkol Bazlı Antiseptiklerin Ellerinizdeki Mikropları Öldürmesi İçin Gerekli Sürenin 30 Saniye Olduğunu Bilen Hemşirelerin Oranı %46,2” alındığında örneklem büyüklüğü 269 olarak hesaplanmıştır. Çalışmanın yapılabilmesi için Turgut Özal Tıp Merkezi Başhekimliği'nden ve İnönü Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar ve Yayın Etiği Kurulundan yazılı izin alınmıştır. Veri toplama aracı olarak kullanılan anket formunun birinci bölümde hemşirelerin sosyodemografik özelliklerini, çalışma sürelerini, ikinci bölümünde hemşirelerin hastane enfeksiyonları ile ilgili bilgilerini, üçüncü bölüm ise hemşirelerin hastane enfeksiyonlarına yönelik tutum ve davranışlarını sorgulayan sorular yer almaktadır. Spss 22.0 paket programı kullanılmıştır. İstatistiksel analizlerde non parametrik testler olan; Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis Varyans Analizi kullanılmıştır. P<0,05 değeri anlamlı olarak kabul edilmiştir.

Bulgular

Araştırmaya katılan bireylerin %70,6’sı kadın, %52,4’ ü bekâr, %91,4’ü ise lisans mezunudur. Çalışmaya katılan hemşirelerin %43,1’i serum şişelerinin 72 saatte bir değiştirilmesi gerektiğini; %75,1’i ise hastane enfeksiyonunun tanımını doğru bilmişlerdir. Hemşirelerin %95,2’si hastane enfeksiyonları ve korunma yolları ile ilgili bir eğitim aldığını ifade etmişlerdir. Çalışma grubundaki hemşirelerin %55,4’ü meslek hayatları sırasında en az bir kez, hasta sıvılarıyla temas etmiş kesici/delici bir aletle yaralandığını belirtmişlerdir. Araştırmaya katılan hemşirelerin meslekte çalışma süresine göre hemşirelerin bilgi puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık yoktur (p>0.05). Birimde süresine göre de hemşirelerin bilgi puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık yoktur (p>0.05).

Sonuç ve Öneriler

Hemşirelerin büyük bir kısmı hastane enfeksiyonları konusunda eğitim aldıklarını ifade etmesine rağmen, hastane enfeksiyonu tanımını bilme oranı, enfeksiyon riski oluşturan serum şişelerinin değiştirilme süresi  gibi bilgi sorularının oranına göre daha yüksek oranda doğru bilmişlerdir. Ayrıca hemşirelerin kesici delici aletlerle yaralanma oranları da yüksektir. Bu durum yapılan eğitimlerin kişilerde davranış değişikliği oluşturmadığının göstergesi olabilir. Bu nedenle bu eğitimlerin planlanma aşamasında daha verimli olması yönünde çalışmalar yapılmalıdır. Ayrıca hastane enfeksiyonları sonucunda antibiyotik direnci oluşumunun artmasına katkıda bulunması sebebiyle önemli olabilir.

Anahtar Kelimeler: Hastane Enfeksiyonları, Hemşire, Bilgi Düzeyi.