Giriş ve Amaç: Sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı daha verimli çalışmanın ön koşulu iken, toplumsal kalkınmanın da belirleyici unsurlarından biridir. Sağlık çalışanları için çok tehlikeli olan sektör, bu alanda çalışmaya aday olan, yetersiz bilgi ve deneyime sahip meslek lisesi sağlık alanı öğrencileri için de büyük risk oluşturmaktadır. Bu çalışmada, bir Mesleki Teknik Anadolu Lisesi Sağlık Alanı öğrencilerinin mesleki riskleri konusunda bilgi düzeylerini belirlemek amaçlanmaktadır.

Gereç ve Yöntem : Çalışma Yalova-Çınarcık Gazi Mustafa Kemal Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde 01 –30 Nisan 2019 tarihlerinde yürütülmüş olan, kesitsel ve tanımlayıcı bir araştırmadır. Çalışmanın yapılması için Trakya Üniversitesi Tıp fakültesi Bilimsel Araştırmalar Etik Kurulundan ve kurumdan gerekli izinler alınmıştır. Adı geçen okula devam eden ve araştırmaya katılmayı kabul eden tüm öğrenciler çalışmaya dahil edilmiştir. Araştırmacılar tarafından literatür bilgisine ve meslek lisesi sağlık alanı müfredatına dayanılarak geliştirilmiş, öğrencilerin sosyo-demografik bilgilerinin yanı sıra mesleki sağlık ve güvenlik bilgilerini sorgulayan, 50 sorudan oluşan anket formu öğrencilere gözlem altında uygulanmıştır.

Bulgular: Araştırmaya toplam 345 (%100) öğrenci katılmıştır. Öğrencilerden %27.5’i daha önce mesleği ile ilgili staj yaptığını belirtirken, %10.5’i daha önce iş kazası geçirdiğini, %9.5’i daha önce bir sağlık çalışanının geçirdiği iş kazasına şahit olduğunu belirtmiştir. Öğrencilerin mesleki sağlık ve güvenlik ile ilgili uygulanan 40 soruluk teste doğru yanıt verme ortancası 26 (min:1 – maks:37)’dir. Bu yanıtlara bağlı aldıkları puanların ortalaması ise 64.05±13.78 (min: 2.5 – maks:97.5)’tir. Öğrencilerin kimi özelliklerine göre mesleki sağlık ve güvenlik testinden aldıkları puanlar karşılaştırıldığında; kız öğrencilerin erkek öğrencilerden daha yüksek puan aldığı, mesleği ile ilgili staj yapmış öğrencilerin puanlarının anlamlı düzeyde yüksek olduğu, iş kazası geçiren öğrencilerin puanlarının diğerlerinden düşük olduğu ve sınıflar büyüdükçe öğrencilerin aldıkları puan ortalamasının arttığı tespit edilmiştir. Öğrenciler en düşük puanı biyolojik risklerle ilgili sorulardan alırken (50.51±19.01), en yüksek puanları genel iş sağlığı ve güvenliği bilgisi (72.37±13.81) ile ilgili sorulardan almışlardır.

Sonuç ve Öneriler: Öğrencilerin, sağlık çalışanlarının kimyasal, fiziksel, ergonomik ve psikosoyal mesleki riskleri ile ilgili bilgi düzeyleri genel olarak iyi düzeyde olmasına karşın sağlık çalışanları için en önemli tehlikeyi oluşturan biyolojik risklerle ilgili bilgi düzeylerinde sorun vardır. Öğrencilerin iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili bilgi eksikliğinin giderilebilmesi için eğitim programları içerisinde iş sağlığı ve güvenliği konularına daha geniş yer verilmesi ve öğrencilerin staj öncesinde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eğitimlerinin yinelenmesi sağlanmalıdır.

Anahtar kelimeler: Meslek Lisesi öğrencisi, sağlık alanı, bilgi düzeyi, mesleki risk, iş sağlığı ve güvenliği