Giriş ve Amaç: Kadının toplumdaki statüsünün düşüklüğü hem sağlık düzeyini hem de doğurganlığını etkilemektedir. Bu çalışma ile bir eğitim ve araştırma bölgesini oluşturan ilçede bulunan evli kadınların sosyal, demografik, sağlık özelliklerini değerlendirmek amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipte olan bu araştırmanın evrenini, kırsal bir bölge olan, bir eğitim ve araştırma bölgesinde ikamet eden 3989 kadından evli, dul ve boşanmış olan 1377 kişi içerisinden %95 güvenilirlik aralığında %5 sapma ile 300 kişi bulunmuştur. 287 (%95.6) kişiye ulaşılmıştır. Araştırmacılar tarafından ilgili literatürler taranarak hazırlanan anket formu 53 sorudan oluşmaktadır. İlk 12 soru kadınların sosyal, demografik özelliklerini belirtmekte olup, 13-53 arasındaki sorular sağlık özelliklerinin değerlendirilmesinde kullanılmıştır. Anketin uygulanması, sahaya çıkılarak örnekleme alınan bireylerle yüz yüze görüşme tekniği ile gönüllü olan kişilere uygulanmıştır. Araştırmanın saha çalışması, etik kurulu onayı ve gerekli kurumlardan yazılı izinler alındıktan sonra Haziran-Ağustos 2015 tarihleri arasında tamamlanmıştır. Çalışmada elde edilen veriler değerlendirilirken istatistiksel analiz için SPSS 22.0 paket programı kullanılmıştır. İstatistiksel değerlendirmelerde değişkenlerin özelliklerine göre yüzde, ortalama, ki-kare testleri kullanılmıştır. Ortalamalar standart sapma ile birlikte verilerek (ort±SS), p<0.05 istatistiksel anlamlılık olarak kabul edilmiştir.

Bulgular: Araştırma kapsamına alınan kadınların yaş ortalaması 41.45±13.87 (min: 17, maks: 85 yaş)’idi. %98.8’i resmi nikahla evli, %97.2’si ev hanımı ve %29.3’ü okur yazar değildi. Ortalama ilk evlilik yaşı 19.92±4.73 (min: 13, maks: 44yaş), gebelik öyküsü olan 276 evli kadının ilk gebelik yaşı ise ortalama 21.15±4.50’idi (min: 14, maks: 40yaş). %72.8’i herhangi bir korunma yöntemi kullanmakta, en çok kullanılan korunma yöntemi %40.1 ile geri çekme yöntemiydi. Ortalama menapoza girme yaşı 47.72±4.32 (min: 35, maks: 55yaş)’idi. Kanser tarama yaş aralığında olan kadınlardan mamografi çektirenlerin oranı %15.0, smear baktıranların oranı ise %27.9’du. Kadınların %83.3’ü hiç sigara kullanmamıştı. Kadınların eğitim durumu ile korunma, ilk gebelik yaşı ve düşük durumuna bakıldığında korunma ile eğitim arasında anlamlı bir fark olmadığı (P>0.05), ancak eğitim düzeyi arttıkça ilk gebelik yaşının ve düşük durumunun olumlu olarak etkilendiği görüldü (P˂0.05). Kadınların canlı doğum sayısı ve korunma durumu arasında da anlamlı bir fark tespit edildi (P˂0.05).

Sonuç ve Öneriler: İlçede araştırma kapsamına alınan kadınların %29.3’ü okur yazar değildi. Okur yazar oranının arttırılması için eğitimlerin sağlanması gerekir. Çalışmamıza katılan kadınların aile planlaması yöntemlerini kullanma oranı yüksekti. Kadınlar tarafından geri çekme yönteminin ilk sırada ve yüksek oranda kullanıldığı saptandı. Etkin yöntemlerin oranını arttırmak için, aile planlaması ile ilgili eğitim programlarının genişletilmesi ve sürekli olması gerekir.

AnahtarKelimeler: Kadın, Evli, Sağlık, Sivrice