3.International 21.National Public Health Congress, 3.International 21.National Public Health Congress

Font Size: 
ANKARA'DAKİ BİR ÜNİVERSİTEDE ÖĞRENCİLERİN NARGİLE İÇME HAKKINDAKİ GÖRÜŞ VE DAVRANIŞLARI
Ümmühan Nihal Bilgili Aykut

Last modified: 2019-10-07

Abstract


Giriş ve Amaç: Yeni bir tütün kullanım biçimi olarak nargile gençler arasında giderek popüler olmaktadır. Yapılan çalışmalarda gençler arasında nargile tüketiminin yaygınlaşmasının nedenleri arasında bir sosyalleşme aracı olarak görülmesi ve nargilenin dumanının sudan geçmesinin tütünü zararsızlaştırdığı kanısı belirtilmektedir. Bu kesitsel çalışmada Ankara'daki bir üniversitede öğrencilerin nargile hakkındaki görüş ve davranışlarının incelenmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipteki araştırmanın evrenini Ankara'daki bir üniversitenin 4. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır (N=1974). %20 cevapsızlık oranı dikkate alınarak nargile içme oranını d=0.05 hata ile α=0.05 olmak üzere Ph=Qh=0.50 iken tahmin etmek için gerekli minimum örnek genişliği 386 gönüllü olarak hesaplanmış, bu sayı tabakalara ağırlığa orantılı olarak dağıtılmış olup “Fen ve Teknik Bilimler”, “Sosyal Bilimler” ve “Sağlık Bilimleri” alanlarında sırasıyla 63, 216, 107 gönüllü olarak paylaştırılmıştır. Çalışmada 289 öğrenciye ulaşılabilmiş, araştırmaya katılım oranı %74,9 olarak gerçekleşmiştir. Veri toplamak için araştırmacılar tarafından hazırlanan 43 soruluk bir anket formu kullanılmıştır. Veri analizi SPSS V22 ile yapılmıştır. Katılımcıların nargile içme hakkındaki görüş ve davranışları tanıtıcı istatistik olarak sayı (n), yüzde (%) ve ortalama ile belirtilmiş olup; öğrencilerin öğrenim gördükleri alan ile nargile içme hakkındaki görüş ve davranışları arasındaki bağımlılığın incelenmesi için Pearson Ki-kare testi ve bağımlı ve bağımsız gruplarda t testi kullanılmıştır. I. tip hata olasılığı α=0.05 olarak belirlenmiştir. Bu çalışma Üniversitenin Tıp ve Sağlık  Bilimleri Araştırma Kurulu tarafından onaylanmıştır (KA19/68). Çalışmaya katılmayı kabul edenlerden sözlü onay alınmıştır.

Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 22,8 olup, %71,5'i kadındır. Katılımcıların %71,2'si üniversitede, dersler dahil olmak üzere, tütünün sağlık etkilerinin konu edildiği herhangi bir akademik etkinliğe katılmamıştır. %61,3'ü hayatında en az bir kez sigara içmeyi, %49,8’i en az bir kez nargileyi denemiştir. İlk kez deneme yaş ortalaması sigara için 16,3 (SD ±4,005), nargile için 16,9 (SD±2,462) olarak bulunmuştur. Sağlık bilimleri, teknik bilimler ve sosyal bilimler alanında öğrenim gören öğrenciler arasında nargile içmeyi deneme yönünden istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Katılımcıların sigara ve nargilenin sağlığa zararını, bağımlılık yapıcı etkisini 0 ile 5 arasında puanlamaları istendiğinde, her iki alanda nargileye verilen ortalama puanın sigaraya göre daha düşük olduğu, aradaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır.

Sonuç ve Öneriler: Öğrenciler arasında sigara ve nargile içme sıklığı oldukça yüksek olup sigara ve nargileye başlama yaş ortalaması, ilk denemenin üniversite döneminden önce olduğunu göstermektedir. Nargilenin sigaraya göre daha az zararlı olduğu görüşü yaygındır. Gençlerin tütün ürünlerinin her türünün zararları konusunda eğitimlerine ve tütün ürünleri kullanımına karşı mücadeleye lise yıllarından itibaren başlanması, ancak üniversitede de bu çabaların aktif olarak sürdürülmesi gerekmektedir.

Anahtar sözcükler: nargile, sigara, tütün, üniversite öğrencisi