Giriş ve Amaç: TÜİK-2018 verilerine göre ülkemizde toplam doğurganlık hızı 1,99 ile nüfus yenilenme düzeyi olan 2,1’in altına gerilemiştir. TNSA-2013’e göre öğrenim düzeyi arttıkça, evlenme ve ilk çocuğa sahip olma ileri yaşlara ertelenmekte, doğurganlık da azalmaktadır. Bu araştırmada, öğrenim hayatı en uzun süren mesleklerden olan hekimlerin ülkemizde ilk gebeliklerini erteleme durumlarının ve bunu etkileyen nedenlerin ortaya konulması amaçlandı.

Gereç ve Yöntem: Bu tanımlayıcı çalışmada veriler, Eylül-2019’da e-anket yolu ile yalnızca hekimlerin bulunduğu sosyal ağ ve sosyal medya grupları üzerinden toplandı. Soru formu demografik ve mesleki bilgilerin yanı sıra doğurganlık, gebelik ve çocuk sahibi olma ile ilgili sorulardan oluşturuldu. Gebelik ertelenmesi ile ilgili sorular, bu konuyla ilgili daha önce yapılmış çalışmalarda saptanan nedenlerin, üç araştırmacı tarafından bağımsız şekilde beş ana başlık altında (bireysel, finansal, mesleki, ilişkisel, sosyal) derlenmesiyle,birden fazla seçeneğin işaretlenmesine olanak verecek şekilde oluşturuldu.Araştırmanın evreni Türkiye’deki tüm kadın hekimler olmakla birlikte, olasılıksız kolaycı örnekleme yöntemiyle, 1162 kişiye ulaşıldı. Erişilen sosyal ağ ve sosyal medya gruplarında mükerrer üyeler olduğu için anketin ulaştığı kişi sayısı hesaplanamadı. Evrenin büyük olduğu durumlarda erişilebilirliği kolaylaştırması, hassas konularda doğru beyan oranını artırması ve kolay, hızlı, ekonomik bir yöntem olması nedenleriyle verilerin toplanmasında e-anket kullanımı tercih edildi. İstanbul Medipol Üniversitesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu’ndan izin alındı. Türkiye dışında yaşayanlar,diş hekimleri,öğrenciler ve mükerrer katılımcılar çıkarılarak 1127 kişinin verisi analize dahil edildi. Kategorik değişkenler frekans; sürekli değişkenler ortalama±SS olarak SPSS v22 ile analiz edildi.

Bulgular: Araştırma grubunun yaş ortalaması 34,7±6,6’dır. Katılımcıların 994’ü (%88,2) en az bir kez evlenmiş olup ilk evliliklerindeki yaşlarının ortalaması 27,3±2,9’dur. Katılımcıların ilk gebelik yaş ortalaması ise 29,4±3,2’dir. Herhangi bir nedenle ilk gebeliğini ertelediğini belirten 747 (%66,3) kişinin %50,9’unun (n=380) erteleme süresi 2 yıldan fazladır. Gebeliğini erteleyenlerin %87,8’i (n=656) mesleki, %80,1’i (n=598) bireysel faktörleri neden olarak göstermiştir. Mesleki nedenlerden en sık belirtilenler %50,6(n=332) ile “çalışma hayatının çocuğa yeterli vakit ayırmaya uygun olmaması”, %50,0 (n=328) ile  “önce uzmanlık eğitimini tamamlamayı isteme” ve %30,2 (n=198) ile “çalışma hayatında mobbing ile karşılaşacağını düşünme”dir.En sık ifade edilen bireysel neden %60,7 (n=363) ile “anne olmaya hazır hissetmeme”, finansal neden % 57,5 (n=184) ile “doğum sonrası izin süresinin yeterli olmaması”,sosyal neden ise %44,0 (n=164) ile “bakıcı/kreş bulma endişesi” olarak belirtilmiştir.

Sonuç ve Öneriler: TÜİK-2018 verilerine göre kadınlarda ortalama ilk evlenme yaşı 24,8 iken anket sonuçlarımızda bu değer 27,3 olarak 2,5 yıl daha geçtir. Gebeliği ertelemede mesleki nedenler gerekçe olarak en yüksek payı aldığından; bu konuya odaklanan daha kapsamlı çalışmaların yapılması önerilmektedir.

Anahtar kelimeler: Kadın hekim, gebelik erteleme, doğurganlık