GİRİŞ VE AMAÇ: Meme kanseri tüm dünyada yaygın bir halk sağlığı sorunudur. Bu sorunla mücadele edebilmek için erken tarama davranışlarını engelleyen faktörlerin bilinmesi gerekmektedir. Bu faktörlerden biri meme kanseri konusunda yeterli bilgiye sahip olmama, diğeri ise meme kanseri korkusudur. Kadınların meme kanseri bilgi ve korku düzeylerini bilmek uygulanacak girişimlerin planlanması açısından önemlidir. Bu araştırma, meme kanseri açısından riskli olan 40-69 yaş grubundaki kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri ile korku düzeylerini değerlendirmek ve aralarındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır.

MATERYALLER VE METOTLAR: Araştırma tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini bir ilde ikamet eden 40-69 yaşındaki bütün kadınlar, örneklemini ise evrendeki birey sayısı bilindiği için evreni belli olan örneklem yöntemi ile hesaplanan 363 kadın oluşturmaktadır. Veriler, Mayıs-Eylül 2018 tarihleri arasında, Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezine başvuran, araştırmaya katılmayı kabul eden 40-69 yaş grubundaki iletişim sorunu olmayan kadınlardan, ‘Tanımlayıcı Bilgi Formu’, ‘Geniş Kapsamlı Meme Kanseri Bilgi Testi’ ve ‘Meme Kanseri Korku Ölçeği’ kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkenleri, sosyo-demografik özellikler, erken tarama uygulamaları, bilgi durumu iken bağımlı değişkenler, meme kanseri bilgi testi puanı ve korku puanıdır. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 24.0 istatistik paket programı kullanılmış olup analizinde sayı, yüzdelik dağılımları, ortanca(min-maks), ki kare analizi, Mann-Whitney U, Kruskal Wallis testi ve Spearman korelasyon analizi yapılmıştır. Üniversitenin girişimsel olmayan klinik araştırmalar etik kurul izni, kurum izni ve ölçeklerin kullanımı için yazarlardan izin ve çalışmaya katılan kadınlardan sözlü onam alınmıştır.

BULGULAR: Araştırmaya katılan kadınların yaş ortalaması 54.8±7.1’dir. Kadınların Geniş Kapsamlı Meme Kanseri Bilgi Testi Genel Bilgi Alt Boyut puan ortancası 6.00 (2.00-11.00) Tedavi Edilebilirlik Alt Boyut puan ortancası 4.00 (0.00-8.00) ve toplam bilgi puan ortancası 11.00 (5.00-19.00), meme kanseri korkusu puan ortancası 29.00 (8.00-40.00) olarak bulunmuştur. Lise mezunu, 40-49 yaş grubunda, il merkezinde yaşayan, menopoza girmeyen, kendi kendine meme muayenesi yapan, mamografiyi duyan, meme kanseri hakkında bilgi alan kadınların, bilgi testi toplam puanı daha yüksek belirlenmiştir. Korku puanı ise, 60-69 yaş grubunda, ilköğretim mezunu, menopoza giren ve mamografiyi duyanlarda daha yüksek bulunmuştur. Kadınların meme kanseri bilgileri ile korku düzeyleri arasında ilişki saptanmamıştır (p>0.05).

SONUÇLAR VE ÖNERİLER: Kadınların orta düzeyde meme kanseri bilgisine ve yüksek düzeyde meme kanseri korkusuna sahip olduğu saptanmıştır. Bilgi eksikliğini gidermeyi hedefleyen programların ve toplum temelli kampanyaların uygulanması, meme kanseri korkusu yaşayan kadınlarda korkuya neden olan faktörlerin belirlenmesi ve danışmanlık hizmeti verilerek korkularının azaltılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler: meme kanseri korkusu, meme kanseri bilgisi, erken tarama