Giriş ve Amaç:

Tıp Fakültesi öğrencilerinin psikososyal problemleri ve depresif belirti düzeylerinin tespiti ve ileride sahip olacakları hekimlik mesleğini en iyi şekilde yerine getirmeleri adına oldukça önemlidir. Bu açıdan tıp fakültesinin ilk yılı ile son yılının değerlendirilmesi son derece önemli bir konudur. Bu çalışmanın amacı, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin depresif belirti durumunu ve ilişkili olabilecek faktörleri değerlendirmektir.

Gereç ve Yöntem:

Kesitsel ve tanımlayıcı tipteki bu çalışma, 2017-2018 eğitim ve öğretim yılında Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesinde okuyan öğrencilerle gerçekleştirilmiştir. Tıp fakültesinde ilk ve son sınıfta okuyan toplamda 654 öğrencinin tamamına ulaşılması hedeflenmiş, örneklem yapılmamış ve 466 (%71,3) öğrencinin katılımı ile çalışma tamamlanmıştır. Anket formu öğrencilerin sosyodemografik özellikleriyle, sağlık durumları, okul yaşamı, fiziksel aktivite ve diğer alışkanlıklarıyla ilgili 33 adet sorudan ve Beck Depresyon ölçeğinden oluşmaktadır. Ölçek 4’lü likert tipinde 21 sorudan oluşup, her bir soru 0-3 puan olarak puanlanmakta ve toplam puan 0-63 arasında değişmektedir. Patolojik kesim puanı 17’dir. Formun Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği Hisli tarafından yapılmıştır. Tanımlayıcı istatistikler için frekans ve yüzde, ortalama değer, standart sapma, min-max kullanılmıştır. Kategorik verilerin istatistiksel analizi için Pearson ki kare, nicel verilerin istatistiksel analizi için değişkenler normal dağılıma uymadığı için Mann Whitney U, Kruskall Wallis (post hoc Dunn’s testi) kullanılmıştır. Araştırma Erciyes Üniversitesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu tarafından etik açıdan uygun görülmüş ve araştırmaya katılan tüm katılımcılara araştırma öncesi çalışma hakkında bilgi verilip sözlü onamları alınmıştır.

Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması 21,8±3,2(min-max:18-40) yıl, %53,4’ü birinci sınıf ve %51,1’i kadındır. Öğrencilerin ailelerinin %51,9’u Kayseri’de, %75,5’i il merkezinde yaşamaktadır. Ailelerinin ekonomik durumunu %44,8’i iyi, %52,4’ü orta olarak ve kendi harçlık durumunu %82,8’i yeterli olarak belirtmiştir. Öğrencilerin %86,3’ü Tıp Fakültesine isteyerek geldiğini, %71,9’u okulundan memnun olduğunu ve %5,2’si önemli bir sağlık sorunun olduğunu, %37,1’i düzenli fiziksel aktivite yaptığını belirtmiştir. Öğrencilerin ölçek puan ortalaması 10,4±8,3(min-max:0-63) olup kesim noktası 17 olarak değerlendirildiğinde depresif belirti sıklığı %22,7’dir. Öğrencilerin okudukları sınıfa, cinsiyete ve ailesinin yaşadığı yere göre ölçek puanları arasında anlamlı bir fark yokken (p>0,05), ailesinin ekonomik durumunu kötü olarak ifade edenlerde yüksek olmak üzere iyi olarak ifade eden grup arasında fark anlamlı bulunmuştur (p=0,025, post hoc Dunn’s). Harçlık durumunu yetersiz olarak tanımlayan, önemli bir sağlık sorunu olan, düzenli fiziksel aktivite yapmayan ve okula isteyerek gelmeyen grupta anlamlı olarak ölçek puanları daha yüksek bulunmuştur yani depresif belirti düzeyi daha yüksektir (p<0,05, Mann Whitney U). Okulundan memnun olmayanlarda, sigarayı halen kullananlarda ve alkolü bırakmış ve halen kullanan gruplarda ölçek puan ortalamaları yüksek olmak üzere gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0,001, post hoc Dunn’s).

Sonuç ve Öneriler: Tıp Fakültesi ilk ve son sınıf öğrencilerinin depresif belirti sıklığı yüksek bulunmuş olup sınıflar arasında anlamlı bir fark gözlenmemiştir. Ancak ekonomik sıkıntı yaşayan, ciddi bir sağlık problemi olan öğrencilerde anlamlı olarak ölçek puanları yüksektir ve bu gruptaki öğrencilere maddi ve sosyal destek sağlanmalıdır. Ayrıca okullarından memnuniyetsizliğin nedenlerinin tespiti ve buna yönelik çözüm önerilerinin bulunması, okula adaptasyon sürecinin kolaylaştırılması, sigara ve alkolün bırakılmasında sosyal ve psikolojik desteğin sağlanması öğrencilere psikososyal sorunlarının çözümünde yardımcı olabilecektir.

Anahtar Kelime: Tıp Öğrencileri, İlk-Son Sınıf, Depresif Belirti