Last modified: 2019-09-26
Abstract
Amaç: Çalışmamızda 29 Mart 2019 tarihinde hastayı görmeden ilaç yazamayacağını söyleyen aile hekimi N.E. Y.nin 10 kişi tarafından şiddete maruz kalması haberine ensonhaber.com sitesi üzerinden habere yapılan okuyucu yorumları incelenmiştir.
Yöntem: Çalışmamız niteliksel bir çalışma olup; yorumlar “şiddet karşıtı”, “şiddet karşıtı ama doktorun da kusuru olabilir”, “şiddeti destekleyen” ve “kararsız” olarak dört yargısal kategoride değerlendirilmiştir. “Şiddet karşıtı ama doktorun da kusuru olabilir” kategorisindeki yorumlar doktor davranış ve tutumunu şiddete makul gerekçe olarak gördüğünden genel kategorizasyonda şiddet destekçisi olarak değerlendirilmiştir .Yorumlar değindikleri konulara göre de “doğrudan olayla ilgili yorum”, “kamu düzeni, yasalar, adli süreç, faillerin alması gereken ceza ile ilgili yorum”, “faillerin sosyokültürel durumları ile ilgili yorum” ve “sağlık sistemi ya da doktorlarla ilgili yorum” dört konusal kategoriye ayrıştırılmıştır. Elde edilen datalar IBM SPSS Statistics 22.0 istatistik programı ile Ki-kare testi kullanılarak analiz edilmiştir.
Bulgular:206 haber yorumu mevcuttur ve hepsi incelenmiştir. Her yorumun ayrı bir kişi tarafından yapıldığı kabul edilmiştir. (n=206). Yorumcuların %62,6 sının(n=129) şiddet karşıtı, %9,2 si(n=19) şiddet karşıtı ama doktorun da kusuru olabileceğini belirten, %16,5 i(n=34) şiddeti destekleyen, %11,7 sinin(n=24) kararsız yargılar taşıyan yorumda bulunduğu tespit edilmiştir. Yorumlar değindikleri konusal kategoriler göre de %10,7(n=22) doğrudan olayla ilgili , %28,6(n=59) kamu düzeni, yasalar, adli süreç, faillerin alması gereken ceza ile ilgili , %29,6(n=61) faillerin sosyokültürel durumları ile ilgili yorum ve %31,1(n=64) sağlık sistemi ya da doktorlarla ilgili olarak saptanmıştır. Şiddet yargıları ve yorum konuları karşılaştırıldığında şiddet yargısı ile yorum konuları anlamlı olarak farklı çıktı(p<0,001). Şiddet destekleyicileri %79,2 oranında sağlık sistemi ya da doktorlarla ilgili yorumda bulunurken şiddet karşıtları %41,1 oranında faillerin sosyokültürel durumları, %39,5 kamu düzeni, yasalar, adli süreç, faillerin alması gereken ceza ile ilgili yorumda bulunmakta idi. (p<0,001).
Sonuç:Bulgularımızdan şiddet destekleyicilerinin tüm sorumluluğu şiddete maruz kalanlarda gördükleri sonucu çıkartabiliriz. Bu sonucun üzerinde detaylı çalışılması gereken bir yargı olduğunu ve bu algıyı değiştirmenin sağlığı geliştirme ve sağlık eğitiminin bir parçası olduğunu düşünmekteyiz. Oysa şiddet karşıtları yorumlarında öncelikle faillerin sosyokültürel durumlarına değinmişlerdir. İkinci olarak da kamu düzeni, yasalar, adli süreç ve faillerin alması gereken ceza ile ilgili yorumlarda bulunmuşlardır. Şiddet karşıtlarının gündemleri sağlıkta şiddeti engellemenin reçetesini sunmaktadır: Sosyo-kültürel seviyenin geliştirilmesi ve caydırıcı tedbirler. Toplumun sosyokültürel düzeyinin geliştirilmesinin hekime şiddeti azaltacağı tarafımızca da düşünülmekle birlikte; şiddetle mücadelede kamu sorumluluğu, adli-idari yaptırımların önemli rol üstleneceği de açıktır.
Anahtar Kelimeler: doktor,sağlık çalışanı, şiddet, toplumun bakışı