Giriş ve Amaç: Bu araştırmada 7-10 yaş arası çocuklarda Beden Kitle İndeksi (BKİ) persetilleri ve Biyoelektriksel İmpedans Analizi (BİA) yöntemi ile elde edilen Vücut Yağ Yüzdesi (VYY) persentilleri arası uyumun ve bu yaş grubu çocuklarda fazla kiloluluk/obezite ile ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem:Metodolojik tipteki araştırmanın evrenini Denizli il merkezindeki 7-10 yaş arası öğrenciler oluşturmaktadır. İki ilkokul basit rastgele yöntem ile seçilerek örnekleme dahil edilmiştir. Örneklem büyüklüğü, geçerlilik çalışmalarında kappa istatistiğine yönelik örneklem formülü kullanılarak, %90 güç, %10 çocukluk çağı obezite prevalansı, 0,60 beklenen kappa değeri için hesaplanmış, alınması gereken kişi sayısı 449 olarak bulunmuş, çeşitli nedenlerle oluşabilecek kayıplar için %15 ekleme yapılarak 516 kişiye ulaşılması hedeflenmiştir. Veri toplama aracı olarak ailenin demografik, sosyoekonomik özelliklerini, çocuğun sağlık durumu ve obezite ile ilişkili alışkanlıklarını sorgulayan 41 soruluk anket formuuygulanmıştır. BİA yöntemi ile VYY persentilleri, boy ve kilo ölçümü yapılarak BKİ persentilleri hesaplanmıştır. Araştırma öncesinde etik kurul ve gerekli kurumsal izinler alınmıştır. Veri analizi için SPSS 17.0 programı kullanılmıştır. Tanımlayıcı istatistikler sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, ortanca, çeyrekler arası fark ile verilmiş; kategorik değişkenlerin karşılaştırılmasında ki-kare testi, fazla kiloluluk/obezite ile ilişkili bağımsız faktörlerin belirlenmesinde lojistik regresyon analizi (backward) kullanılmıştır. Tanısal yöntemler arasındaki uyumu test etmek için korelasyon analizi, genel uyumluluk oranı, kappa değeri, lineer ağırlıklandırılmış kappa değeri hesaplanmıştır.

Bulgular:Araştırmada 511 (%99,0) kişiye ulaşılmıştır. Katılımcıların %52,8’i kız; yaş ortalaması 8,5±0,9’dur. Fazla kiloluluk sıklığı %20,5, obezite sıklığı %13,1’dir. Yapılan lojistik regresyon analizine göre fazla kiloluluk/obezite durumu; doğum kilosu ≥3500 gram olan çocuklarda (Beta:3,316; %95 GA:1,149-9,571; p=0,027); anne/babası tarafından fazla yemek yediği belirtilen çocuklarda (Beta:16,004; %95 GA:4,357-58,783; p<0,001); anne/babası tarafından hızlı yemek yediği belirtilen çocuklarda (Beta:3,351; %95 GA:1,324–8,481; p=0,011);  annesinin BKİ düzeyi yüksek olanlarda (Beta:1,070; %95 GA:1,001-1,143; p=0,046) ve babasının BKİ düzeyi yüksek olanlarda (Beta:1,132; %95 GA:1,043-1,228; p=0,003) yüksek olarak belirlenmiştir. BKİ ve VYY arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde yüksek düzeyde korelasyon olduğu saptanmıştır (r=0,876; p<0,001). BKİ ve VYY arası uyumu gösteren Kappa düzeyi; kızlarda 0,833 değeri ile, erkekler için 0,823 değeri ile her iki cinsiyet için de çok iyi düzeyde uyumlu olarak tespit edilmiştir (p<0,001).

Sonuç ve Öneriler:Bu yaş grubunda yaklaşık her üç çocuktan biri fazla kilolu veya obezdir. Fazla kiloluluk/obezite durumu; doğum ağırlığı, beslenme biçimi ve anne-babanın kilo durumlarıyla ilişkili bulunmuştur. Obezite tanı ve izleminde kullanılan BKİ ve BİA yöntemleri arasında çok iyi düzeyde uyum vardır. İzlemde BKİ ölçümü, bu yaş grubunda yüksek doğrulukta olup, ucuz ve kolay uygulanabilirliği de göz önüne alındığında kullanımı uygundur.

Anahtar Kelimeler: obezite, çocuk, beden kitle indeksi, vücut yağı, BIA