Giriş- Amaç: Yaşam kalitesi; bireylerin yaşadıkları kültür ve değerler sistemi içerisinde amaçları, beklentileri, ilgi alanları, standartları doğrultusunda hayattaki durumlarını nasıl algıladıklarıdır. Yaşlılık dönemiyle birlikte kronik hastalıklar yüzünden toplum içindeki aktiflik kısıtlanmakta ve yaşam kalitesi de düşmektedir. Bu çalışma 60 yaş üzeri yaşlıların sağlık algısı, yaşam kalitesi ve sağlıkla ilgili yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.

Gereç-Yöntem: Kesitsel türde planlanan bu araştırma 15 Şubat-25 Mart 2019 tarihleri arasında K…İli M…İlçesi’nde, sağlık, eğitim ve araştırma bölgemizde yer alan 5 Aile Sağlığı merkezinde çalışmaya katılmayı kabul eden 60 yaş ve üzeri 165 kişiyle yapıldı. Literatür taranarak41sorudan oluşan bir veri toplama formu geliştirilerek yüzyüze görüşme yöntemiyle uygulandı. Birinci bölümde katılımcıların sosyodemografik özelliklerini ve sağlık algılarını sorgulayan sorular, ikinci bölümde DSÖ Yaşam Kalitesi Yaşlı Modülü WHOQOL-OLD Ölçeği(DünyaSağlıkÖrgütü YaşamKalitesiÖlçeği YaşlıSürümü) kullanıldı. Chronbach Alfa değeri 0,85’tir. WHOQOL-OLDmodülü; altı boyuttan (Duyusal İşlevler(Dİ), Özerklik(Ö), Geçmiş-Bugün-GelecekFaaliyetleri(GB),  Sosyal katılım(SK), ÖlümveÖlmek(ÖÖ), Yakınlık(Y)) oluşmaktadır. Sayısal verilerin özetlenmesinde; ortalama, standart sapma, ortanca, minimum ve maximum değerleri; kategorik verilerin özetlenmesinde sayı ve yüzdelikler kullanılmıştır. Değişkenlerin ölçek puanıyla ilişkisi Mann-WhitneyU testi ve Kruskal-Wallis testi ile değerlendirilip, p’nin 0,05’ten küçük olduğu durumlar istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir.

Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 68,83±7,19, %53,9’u kadın, %72,1’i evli, %35,7’si ilk-ortaokul mezunudur. Katılımcıların %76,4’ü(n=126) kronik hastalığı ve kronik hastalığı olanların %43,6’sında birden fazla hastalık olduğu saptanmıştır. Birden çok araç kullananlar % 13,3, araç kullanmayanlar %24,2 idi. En yüksek yaşam kalitesi ölçek (YKÖ)puan ortalaması 13,47±3,10 ile Y, en düşük puan ise Dİ(10,56±2,34) idi. YKÖ toplam puan ortalaması 74,63±10,66 olarak, sağlığı algılama puan ortalaması 2,16 olarak bulunmuştur. Kadınların ÖÖ boyutu puanı erkeklerden daha yüksek bulunmuştur(p<0,05). Medeni duruma göre Dİ boyutu hariç diğer boyutlar ve toplam YKÖ puanı evli yaşlılarda daha yüksek bulunmuştur(p<0,05). Kronik hastalığı olanlarda Dİ boyutu puanı daha yüksekken kronik hastalığı olmayanlarda SK boyutu puanı daha yüksek bulunmuştur(p<0,05). Birden fazla araç kullananlarda SK boyutu puanı düşüktür, ikili karşılaştırmalarda kullanmayanlardan ve tek araç kullananlardan farklıdır(p<0.01). Katılımcıların sağlığı algılama durumuyla YKÖ ve alt ölçek puan dağılımı incelendiğinde sağlığını çok iyi algılayanların Dİ boyutu puanı en düşük; GBG, SK boyutu ve toplam YKÖ puanları en yüksek olup ikili karşılaştırmalarda sağlığını iyi ve kötü algılayanlardan farklı bulunmuştur (p<0,01). Sağlığını kötü algılayanların Ö ve Y boyutlarının puanı, sağlığını çok iyi ve iyi algılayanlardan düşük bulunmuş olup,  ikili karşılaştırmalarda bu gruplardan farklıdır(p<0,01).

Sonuç ve Öneriler: Yaşam kalitesi ölçeğinin her 6 boyutunda ortancayı 11 den ve ortalamayı 10 dan büyük olarak belirledik. Buna göre, 60yaş üzeri bireylerde yaşam kalitesinin düşük-orta düzeyde olduğunu söyleyebiliriz. Benzer çalışmaların farklı yerleşim birimlerinde ve daha geniş popülasyonlarda yapılmasını öneririz.

Anahtar Kelimeler: Yaşlılık, sağlık algısı, yaşam kalitesi