Giriş ve Amaç: Hipertansiyon dünya çapında önemli bir sağlık sorunudur. Hipertansiyonun yol açtığı komplikasyonlar sadece yetişkin hastaları etkilemekle kalmaz, aynı zamanda çocukları da etkilemektedir. Fazla kiloluluk ve obezite, hipertansiyon dahil olmak üzere kronik hastalıkların gelişmesinde birincil risk faktörleridir. Bu çalışmanın amacı, 14-19 yaş grubu ergenlerde hipertansiyon prevalansını belirlemek ve fazla kiloluluk, obezite ve abdominal obezite ile hipertansiyon arasındaki ilişkiyi değerlendirmektir.

Gereç ve Yöntem: Kesitsel araştırma tasarımı kullanılarak yapılan bu çalışmanın evrenini Giresun İli Piraziz İlçesinde 5 lisede öğrenim gören toplam 1.260 öğrenci oluşturmaktadır. 2019 yılı Şubat ve Nisan aylarında gerçekleştirilen bu çalışmada evrenin tümüne ulaşılması planlanmış olup, devamsızlık ve araştırmaya katılmayı reddetme gibi nedenlerle evrenin %71’ine (896 kişi) ulaşılmıştır. Araştırmaya başlamadan önce etik kurul onayı, kurum izni ve katılımcıların velilerinden bilgilendirilmiş onam alındı. Veri toplama aracı olarak,  sosyodemografik özellikler bilgi formu kullanılmış olup, ayrıca antropometrik (ağırlık, boy ve bel çevresi) ve kan basıncı ölçümleri yapılmıştır. Ölçümlerde boy ölçerli ekstra ince dijital baskül, havalı tansiyon aleti ve mezura kullanıldı. Beden kitle indeksi, Dünya Sağlık Örgütü’nün 5-19 yaş için büyüme referans verileri kullanılarak katagorize edildi. Yaş, cinsiyet ve beden kitle indeksine göre; > +1 standart sapma fazla kiloluluk ve > +2 standart sapma obezite olarak tanımlandı. Abdominal obezitenin tanılanması için Uluslararası Diyabet Federasyonu kriterleri kullanıldı. Bel çevresi için 90. persantil ve üzeri değerler abdominal obezite olarak tanımlandı. Kan basıncı ölçümleri, Amerika Birleşik Devletleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın “Çocuklarda ve Ergenlerde Yüksek Tansiyon Tanısı, Değerlendirilmesi ve Tedavisi Dördüncü Raporu” tansiyon tarama önerileri kullanılarak normal, prehipertansiyon veya hipertansiyon olarak kategorize edildi. Verilerin analizinde Ki-Kare Testi, T-Testi ve Binary lojistik regresyon analizi kullanıldı.

Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 15,87 ± 1,11 olup, %57,3’ü erkektir. Prehipertansiyon ve hipertansiyon prevalansı tahminleri sırasıyla %11,2 ve %14,8 olarak tespit edildi. Fazla kiloluluk, obezite ve abdominal obezite prevalansı sırasıyla  %24,4, %18,0 ve %36,5 olarak belirlendi. Lojistik regresyon analizine göre; fazla kiloluluk, obezite ve hipertansiyon arasında anlamlı ilişkiler bulundu (fazla kiloluluk: Düzeltilmiş odds oranı (aOR) = 3,21; 95% Güven aralığı (GA) 1,72-5,98; obezite: aOR = 13,54; 95% GA 6,40-28,62). Hipertansiyon ile abnominal obezite (bel çevresi: ≥90. persantil) arasında anlamlı ilişki bulunamadı (abdominal obezite: aOR = 0,77;  95% GA 0,41-1,46).

Sonuç ve Öneriler: Bu çalışmanın bulguları 14-19 yaş grubu ergenlerde hipertansiyon prevalansının yüksek düzeyde olduğu göstermektedir. Ayrıca, fazla kiloluk ve obezite hipertansiyon için bir risk faktörü olarak belirlenmiştir. Fazla kilolu ve obez çocuklarda hipertansiyon prevalansının yüksek olması, erken evrelerde çocukluk çağı obezitesinin ve hipertansiyonun önlenmesi ve kontrol edilmesinin gerekliliğini vurgulamaktadır.

Anahtar Sözcükler: Hipertansiyon, Prevalans, Obezite, Ergen