Giriş ve Amaç: Dünya’da İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) ile ilgili, uluslararası listelerde yer alan 45’ten fazla dergi bulunmaktadır. Ülkemizde ise geçmişten günümüze aynı alandaki yazılara yer veren 13 dergiden 7’sinin yayın hayatı sonlanmıştır. Bu alandaki ulusal süreli yayın ve dolayısıyla yazıların sayının görece az olması, bu konuda daha çok çalışma yapılması gerektiğini düşündürmektedir. Araştırmada, Türk Tabipleri Birliği tarafından yayımlanan, İSG ile ilgili yazılara yer verilen, önemli bir ulusal süreli yayın olan Mesleki Sağlık ve Güvenlik (MSG) dergisinde yayınlanmış yazıların incelenmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipteki araştırmada, MSG’nin araştırmanın yapıldığı tarihe kadar yayınlanmış ve tamamı internet erişimine açık 67 sayısında yer alan 504 yazı incelenmiş; İSG ile ilgili olanların yayınlandığı yıl, yazı türü, araştırma tipi ve konularına göre dağılımı saptanmıştır. Araştırmanın yapılması için, derginin yayın sorumlularından sözlü izin alınmıştır.

Bulgular: Yayınlanan yazıların %96,4’ünün (n=486) İSG ile ilgili olduğu saptanmıştır. İSG ile ilgili en fazla yazı yayınlanan beş yıl; 2000 (%9,1, n=44), 2002 (%8,2, n=40) 2001 ve 2011 (%7,4, n=36) ve 2017’dir (%7,0, n=34); 2008 yılında ise dergi yayınlanmamıştır. Yazıların %62,6’sı (n=304) derleme, %19,8’i (n=96) orijinal araştırma, %5,8’i (n=28) görüş, %4,1’i (n=20) haber ve %3,9’u (n=19) çeviri türündedir. Derleme türündeki yazıların %99,7’si (n=303) klasik, yalnızca 1’i (%0,3’ü) sistematik derlemedir. Orijinal araştırma türündeki yazıların %28,1’i (n=27) kesitsel, %21,9’u (n=21) tanımlayıcı tipte araştırmalardır; %50,0’sinin (n=48) ise araştırma tipi belirtilmemiştir.

Yazıların ilgili oldukları ilk üç ana konu başlığı şunlardır: “İSG alanında kavramsal ve hukuksal konular” (%31,1, n=151), “çalışma koşulları, ortam faktörleri ve ilişkili hastalıklar” (%18,7, n=91) ve “iş kollarına özel İSG konuları” (%16,0, n=78). Alt konu başlıklarına göre incelendiğinde ise en çok işlenen ilk üç konu “İSG ve sosyal politikalar” (%7,2, n=35), “İSG ekonomik boyutu” (%6,0, n=29) ve “sendikal çalışmalar”dır (%4,8, n=23).

Sonuç ve Öneriler: Çalışma hayatında karşılaşılan önemli birçok sorun konusunda çok az sayıda yazının dergide yer bulduğu hatta bazı konularda hiç yazı olmadığı görülmüştür. Ülkemizde İSG kültürünün yerleşmesi ve çalışanların sağlık ve güvenlik koşullarının iyileştirilmesine katkıda bulunmak için gerek yapılan yayın sayısı gerekse konu çeşitliliği artırılmalıdır. Kadın çalışanlar, göçmenler gibi çalışma hayatındaki hassas gruplar ile ilgili yazı sayısı yetersiz düzeydedir. Bu konulardaki araştırmaların ve yazıların artırılması gerekmektedir. Araştırmada incelenen orijinal araştırma makalelerinin yarısında araştırma türünün belirtilmemiş olması, önemli bir kısıtlılıktır. Dergi editörlerinin bu konuda hassasiyeti ile, ilerleyen dönemlerde yayınlanacak araştırma makalelerinde araştırma türünün de belirtilmesi sağlanmalıdır. Türkiye’deki İSG konulu dergilerin uluslararası indekslerde yer almadığı görülmektedir. Bu alanda yayın yapan ulusal dergilerin uluslararası indekslerde yer alması için çalışmalar yapması gerekmektedir.

Anahtar Sözcükler: İş sağlığı ve güvenliği, Mesleki Sağlık ve Güvenlik, Süreli yayın