Giriş ve Amaç: Dünya genelinde giderek artan sayıda aşı retlerinin ebeveynlerin aşılar konusunda yeterli ve doğru bilgiye sahip olmaması veya medyada aşılara dair spekülatif haberlerin çokça yer alması gibi nedenlerden kaynaklandığı gösterilmiştir. Ülkemizde de son yıllarda aşı retlerinin arttığına dair haberler dile getirilmektedir. Bu çalışmada, bir üniversite hastanesine başvuran annelerin aşılar hakkında bilgi düzeylerinin ve çocuklarının aşılanma durumlarının belirlenmesi amaçlandı.

Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipteki çalışmanın evrenini, üçüncü basamak bir sağlık kuruluşu olan Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Çocuk Hastanesi’nde Temmuz-Ağustos 2019 tarihlerinde muayene olan çocukların anneleri oluşturmaktadır. Gönüllülük esasına dayalı çalışmada 338 anneye araştırmacıların geliştirdiği 33 soruluk anket uygulanmıştır.  Çalışma için gerekli etik kurul ve kurum izinleri alınmıştır. Elde edilen veriler SPSS-22 paket programına aktarılmış ve tanımlayıcı istatistiklerle ifade edilmiştir.

Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 33,5±6,8 yıl, %32,0’si ilkokul, %25,7’si lise, % 21,6’sı üniversite mezunu ve %79,6’sı ev hanımıydı.   Ailelerinin aylık toplam geliri %43,2’sinde 2001-3000 TL arasında iken, %24,6’sında 2000 TL’nin altında ve  %20,1’inde 4500 TL’nin üzerindeydi. Açık uçlu sorulara alınan yanıtlara göre, %84,6’sı aşının bulaşıcı hastalıklardan korunmaya yaradığını, %63,9’u aşı yapılmazsa bulaşıcı hastalıkların artacağını ifade etti. “Sizce aşıların yan etkisi var mıdır?” sorusuna %87,6’sı “evet“ cevabını verdi. Bilinen en sık yan etkiler sırasıyla %79,2 ateş, %30,4 kızarıklık ve  %27 alerjiydi (birden fazla seçenek işaretlenmişti). “Sizce rutin aşılar hangi durumda ertelenebilir?”  sorusunu %68,0 “bir hastalık olduğunda”, %24,9’u “bilmiyorum” ve %5,4’ü “ertelenemez” diye cevapladı. “Aşılar hakkında hiç bilgi aldınız mı?” sorusuna %4,0’ü “hayır” diye ifade etti.  Bilgi alanların kaynakları sorgulandığında % 30,6’sı doktordan, % 76,9’u hemşireden,  %4,7’si internetten bilgi aldıklarını belirtti. “Aşı nerede yapılır?” sorusuna %76’sı aile hekimliğinde , %3,7’si hastanede ve % 18,9’u aile hekimliği ve hastanede şeklinde cevapladı. “Sağlık Bakanlığı’nın rutin programında olmayan ve doktor önerisiyle ailenin isteğiyle yapılan ücretli aşılar olduğunu biliyor muydunuz?” sorusuna %52,1’i “evet” ve “Çocuğunuza hiç ücretli bir aşı yaptırdınız mı?” sorusuna ise %14,8’i “evet” cevabı verdi.

Sonuç ve Öneriler: Annelerin aşının önemi konusunda yeterli bilgi sahibi oldukları, bilgi kaynaklarının özellikle sağlık personeli olduğu, yan etkiler konusunda bilgilerinin olduğu ancak rutin aşılar dışındaki aşıların yaptırılma oranının çok düşük olduğu belirlendi. Bu durumun katılımcıların ekonomik düzeyleri ile ilişkili olabileceği kanaatine varıldı. Her ne kadar yeterli bilgileri olduğu düşünülse de, annelere aşıların önemi, etki ve yan etkileri gibi konularda uygun olan her fırsatta bilgilendirme yapmasının gerekliliği hizmet içi eğitimlerle sağlık personeline hatırlatılmalıdır.

Anahtar sözcükler: Aşı, bilgi düzeyi, anne