GİRİŞ VE AMAÇ

Halk sağlığı uzmanlık eğitiminde insani bilimler ve sanatın kullanımı bakış açısında esneklik, dogmalara karşı çıkmak, değerleri dikkate almak, eleştirel düşünme ve yaratıcılık konusunda önemli yararlar sağlamaktadır. Bu nedenle Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi (DEÜTF) halk sağlığı uzmanlık eğitimi içine 2012 yılından itibaren film/belgesel gösterimi ve edebiyat yapıtı (roman, öykü, şiir) tartışmaları konulmuştur. Bu çalışmanın amacı DEÜTF Halk Sağlığı Anabilim Dalı uzmanlık öğrencilerinin 2014-2019 eğitim dönemlerinde kullanılan insani bilimler ve sanat programıyla ilgili geri bildirimlerinin değerlendirilmesidir.

GEREÇ VE YÖNTEM

Bu çalışma kesitsel ve analitik bir çalışmadır. DEÜTF Halk Sağlığı Anabilim dalı 2014-2019 yılları arasında eğitim gören 43 halk sağlığı uzmanlık öğrencisinin geri bildirim formları (526 adet) araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Örnek seçimi yapılmamış, tüm formlar incelenmiştir. Geribildirim formlarında etkinliğin uzmanlık eğitimine katkısı beşli likert tipi ölçek kullanılarak; 1 (çok yetersiz), 5 (çok yeterli) aralığında etkinlik puanı olarak sorgulanmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkenleri; eğitim yılı, eğitim etkinliğinin türü (film/belgesel, kitap), cinsiyet, kıdem; bağımlı değişkeni etkinlik puanıdır. Analizlerde yıllara göre etkinlik puanları ortalamaları ve standart sapmaları hesaplanmış, istatistiksel değerlendirmelerde tek yönlü ANOVA ve post hoc test olarak Dunnet kullanılmıştır. Kıdem düzeyi ve cinsiyete göre etkinlik puanlarının karşılaştırılması için Mann Whitney U, etkinlik türüne göre puanları karşılaştırmak için bağımsız gruplarda t testi yapılmıştır. Analizlerde n>30 olması durumunda normal dağılıma uygun olduğu kabul edilmiştir. Analizlerde SPSS 22.0 programı kullanılmıştır. Araştırma için DEÜTF Girişimsel Olmayan  Etik Kurulundan 2019/23-30 numaralı kararla izin alınmıştır.

BULGULAR

Araştırmada 526 geri bildirim formu değerlendirilmiştir. Kitap tartışmalarında Thomas More’un “Ütopya”sı, Haldun Taner’in “Günün Adamı” ve Stefan Zweig’in “Amok Koşucusu”nu içeren 36 değişik kitap okuması yapılmıştır. Film gösterimleri içinse Motosiklet Günlükleri, Germinal gibi filmler ve belgesel gösterimleri için  “Sicko” veya “Köy Enstitüleri” belgeselleri örnek verilebilir. Etkinlik puan ortalamaları 2014-2015 yılı için 4,8+0,5; 2015-2016 yılı için 4,6+0,5; 2016-2017 yılı için 4,1+1,1; 2017-2018 yılı için 4,5+0,5 ve 2018-2019 yılı için 4,8+0,3’tür. 2016-2017 yılı etkinlik puan ortalaması diğer yıllara göre istatistiksel anlamlı olarak düşük bulunmuştur (p<0,001). Son 5 yılın kitap tartışması etkinliği (36 adet) puan ortalaması 4,3+0,9; film-belgesel (28 adet) gösterimi etkinliği puan ortalaması ise 4,6+0,6’dır.  Beş yıllık eğitim dönemi sonunda film-belgesel ortalama puanının kitap ortalama puanına göre anlamlı olarak yüksek olduğu bulunmuştur (p=0,001). 2018-2019 yılında geri bildirim formları cinsiyet açısından incelendiğinde %83’ü kadın, %17’si erkektir. Etkinlik puan ortalamaları cinsiyetler açısından karşılaştırıldığında anlamlı bir fark saptanmamıştır (p=0,228). Ayrıca puan ortalamaları açısından asistan kıdemleri arasında da istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p=0,258).

SONUÇ VE ÖNERİLER

Halk sağlığı uzmanlık eğitimi öğrencilerinin uygulamaya olumlu baktığı saptanmıştır. 2016-2017 yılında puanın anlamlı olarak düşmesi sonrası özellikle kitapların seçiminde asistan görüşlerine öncelik verilmesi sonrası etkinlik puanları tekrar artmıştır. Genelde film-belgesel gösterimlerinin kitap okumaya göre daha fazla tercih edildiği saptanmıştır. Tüm halk sağlığı eğiticilerinin asistan eğitim programında insani bilimlere yer vermesi önerilmektedir.

Anahtar sözcükler: Asistan eğitimi, insani bilimler, film-belgesel, kitap