Amaç: Amaç bir devlet hastanesinde çalışan hemşirelerde iş kazalarının sıklığını ve etkileyen faktörleri incelemektir.

Gereç ve Yöntem: Araştırma, kesitsel tipte tanımlayıcı olup Mardin Devlet Hastanesi’nde 1 – 30 Nisan 2018’de yapılmıştır. Tüm evrene ulaşmak hedeflenmiş, 315 hemşireden çalışmaya katılmayı kabul eden 285’i (%90,4) ile gerçekleştirilmiştir. Sosyo-demografik özellikleri, çalışma yaşamı ve iş kazalarına yönelik soruları içeren anket formu yüz yüze görüşme tekniği ile uygulanmıştır. Araştırma için Dicle Üniversitesi etik kurul başkanlığından onay ve kurumdan izin alınmıştır. İstatistiksel olarak gruplar arası karşılaştırmalarda Khi kare testi kullanılmış ve analiz sonuçları %95 güven aralığında değerlendirilmiştir. Bağımlı değişken iş kazası geçirme, bağımsız değişkenler; cinsiyet, medeni hali, yaş, öğrenim durumu, meslekte çalışma yılı, çalışma saatleri, çalıştığı birim, nöbet tutma, fazla mesai çalışma, son bir yıl içinde iş kazaları ile ilgili eğitim alma durumudur.

Bulgular: Katılımcıların %25,6’sı 2017 yılında, %10,9 daha önceki yıllarda, toplam olarak %36,5’i iş kazası geçirdiğini belirtmiştir. İş kazalarının %24.0’ü cerrahi, %24’ü dahili, %22,2’si yoğun bakımda çalışan hemşirelerde görülmüştür. Kazalarda kişisel koruyucu kullanımı %55,8’dir. En sık yaralanmanın görüldüğü bölge el ve el parmakları olup (%58,7), Salı (%29,8) ve pazartesi günleri (%26,0) kazaların en çok görüldüğü günlerdir. Kazaların %41.3’ü 12.00-15.59; %30,7’si 08.00-11.59 saatlerinde olmuştur.  İş kazalarının %30,6’sı ocak ayında ve %17,2 ile şubat ayında;  %29.8’i Salı, %26’sı pazartesi günlerinde,  %41,3’ü saat 12.00-15.59 arasında, %30,7’si 08.00-11.59 arasındaki zaman diliminde meydana gelmiştir. Çalışmada kan ve vücut sıvılarıyla bulaş %41,3 ile en çok görülen iş kazası olup %30,8 ile ampul, iğne, bistüri, makas ile kesik takip etmektedir.

Erkeklerde iş kazası sıklığı %45,5 kadınlarda %27,5 olup bu farklılık istatistiksel olarak önemlidir (p<0,05). Medeni durum ve öğrenim durumuna göre iş kazası sıklıkları arasında istatistiksel ilişki saptanmamıştır. Yaş ilerledikçe kaza geçirme oranları azalmakla beraber istatistiksel olarak önemli değildi (p>0,05). Meslekte çalışma yılı 1-3 yıl olanlarda iş kazası sıklığı %46,6, 10 yıl ve üzerinde çalışanlarda %25,8 idi (p<0,05). Çalışma saatleri, nöbet tutma, fazla mesai çalışma durumu ve çalıştıkları servislere göre iş kazası sıklıkları arasında istatistiksel ilişki saptanmamıştır (p>0,05).

Sonuç ve Öneriler: Hemşirelerde, iş kazalarının önemli bir sorun olduğu ve ayrıca hemşirelerin çalışma ortamında sağlığını ve güvenliğini tehdit eden birçok risk faktörüne maruz kaldığı belirlenmiştir. Hemşireler iş kazası açısından riskli bir grup olup sık iş kazası geçirmekte ve iş kazalarını bildirmemektedirler. Özellikle yoğun bakım, acil servis ve cerrahi servislerde çalışma ortamları kazaları önleyici şekilde daha güvenli hale getirilmesi önemlidir. Mesleğine yeni başlayan erkek cinsiyette ve acil ve cerrahi bölümlerde çalışanlarda iş kazalarını önleyici eğitimlere öncelik verilmelidir.

Anahtar Sözcükler: Hemşire, Sağlık, Hastane, İş Kazası