Last modified: 2019-10-03
Abstract
Amaç: Teknolojinin yoğun olarak kullanıldığı hastane ortamlarında çalışanların kendilerini sürekli yenilemeleri ve geliştirmeleri gerekmektedir. Bu araştırma çalışmanın yapıldığı ilde görev yapan sağlık idare personellerinin bireysel yenilikçilik düzeylerini belirlemek amacıyla yapıldı.
Gerekçe ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı tipte yapıldı. Araştırmanın evrenini ilde görev yapan sağlık idare personellerinin tamamı oluşturdu (n=86). Örneklem seçimine gidilmeden evrenin tamamı örnekleme dâhil edildi (n=74). Veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu” ile “Bireysel Yenilikçilik Ölçeği” anket formu kullanıldı. Katılımcıların bireysel yenilikçilik düzeylerini belirlemeye yönelik 20 adet soru soruldu. Anket ölçeği olarak 5’li likert ölçeği kullanıldı. Ölçekte Yenilikçi, Öncü, Sorgulayıcı, Kuşkucu ve Gelenekçi olmak üzere beş farklı grupta bireyin özelliklerine ilişkin toplam 20 soru yer almaktadır. Kategorilerin hesaplanmasında ölçek sorularının 12’si pozitif (1, 2, 3, 5, 8, 9, 11, 12, 14, 16, 18. ve 19. maddeler), 8’i negatif maddelerden (4, 6, 7, 10, 13, 15, 17. ve 20. maddeler) oluşmaktadır. Pozitif maddelerden alınan toplam puandan negatif madde puanları çıkarılıp çıkan sonuca 42 puan eklenmesiyle toplam ölçek puanı oluşmaktadır. Buna göre; Ayrıca toplam ölçek puanı yardımıyla genel olarak katılımcıların bireysel yenilikçilik düzeyleri hakkında da değerlendirmede bulunulabilmektedir. Buna göre; 68 üstü puan alan katılımcılar oldukça yenilikçi olarak değerlendirilirken, 64 altı puan alan katılımcılar ise yenilikçilik düzeyi düşük olarak yorumlanmaktadır. Araştırmaya katılmaya gönüllü olan katılımcılardan, çalışmaya başlamadan önce 21.08.2018 Erzincan Üniversitesi İnsan Araştırmaları Etik Kurulu’ndan ve İl Sağlık Müdürlüğü’nden yazılı/sözlü izin alındı. Veriler 03.09.2018-02.11.2018 tarihleri arasında yüz yüze görüşme yöntemiyle toplandı. Verilerin analizinde Frekans analizi, Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis, Tamhane T2 testleri ve Cronbach Alfa güvenilirlik katsayısı kullanıldı (α=0,780).
Bulgular: Katılımcıların yaş ortalamasının 32,46±1,35 olduğu, %57’sinin kadın, %82’sinin evli, %34’ünün ön lisans mezunu olduğu, %41’inin Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni-Memur olduğu, %37’sinin 7 yıl ve altı çalışma yılına sahip olduğu, %52’sinin yılda ortalama 1-3 arasında hizmet içi eğitim aldığı, %47’sinin 1-3 arası kitap okuduğu, %64’ünün liderlik eğitimi aldığı ve %41’inin interneti iletişim ve haberleşme amacıyla kullandığı tespit edildi. Ölçek toplam puanı 71,13±8,07’dir. Katılımcıların %61’inin ‘Düşük Düzeyde Yenilikçi’ olduğu ve %54’ünün ‘Sorgulayıcı’ olduğu belirlendi. Yapılan analiz sonucunda yılda 1 ve üzeri kitap okuyanlar ile hiç okumayanlar arasında ve yılda 1 ve üzeri hizmet içi eğitim alanlar ile hiç eğitim almayanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edildi (p<0,05).
Sonuç ve Öneriler: Katılımcıların yarısından fazlasının bireysel yenilikçilik düzeyinin düşük olduğu, bireysel yenilikçilik kategorisinde ‘sorgulayıcı’ olduğu ve yılda 1 ve üzeri kitap okuyanlar ile hizmet içi eğitim alanların bireysel yenilikçilik düzeylerinin daha yüksek olduğu saptandı. Sağlık idare personelleri üzerinde yenilikçilik konusuyla ilgili olarak birçok çalışmanın yapıldığı görüldü. Bu çalışma ile sağlık idare personellerinin yenilikçilik düzeyinin arttırılması için hizmet içi eğitimlere ağırlık verilmesi ve yöneticilerin yenilikçi düşünce tarzlarını geliştirecek yönetim anlayışlarına sahip olması gerektiği önerilmektedir.
Anahtar kelimeler: Bireysel yenilikçilik, Sağlık idaresi, Yönetici