Giriş ve Amaç: Tıpta Uzmanlık Kurulu halk sağlığı uzman doktorunun halk sağlığı uzmanı unvanını alabilmesi için verilecek eğitimlerin standartlarını belirler. Kurul çekirdek eğitim müfredatında halk sağlığı uzmanını tanımlarken toplumun sağlık sorunlarına yönelik yapabileceği hizmetleri sıralamış ve sağlık hizmetlerinin her kademesinde yöneticilik yapan hekim olarak nitelendirmiştir. Sağlık Bakanlığı’nın yapılanmasında sağlık hizmetlerinin yürütülmesi ve yönetimi için il sağlık müdürlükleri ve müdürlüklere bağlı çeşitli başkanlıklar kurulmuştur. Bu çalışmada sağlık hizmetlerinin her kademesinde yönetici olabilmesi için yetiştirilen halk sağlığı uzman doktorlarının temel sağlık hizmetlerinin sunulduğu halk sağlığı hizmetleri (HSH) başkanlıklarındaki istihdam durumunu belirlemek amaç edinilmiştir.

Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan çalışmanın evrenini Sağlık Bakanlığı’na bağlı olarak illerde HSH başkanlığı veya başkan yardımcılığı yapmakta olan üst düzey yöneticiler oluşturmaktadır. İl sağlık müdürlüklerinin web adreslerinde 27.09.2019 tarihinde ulaşılan bilgilere göre belirlenen yöneticilik pozisyonundaki kişilerin tamamı çalışmaya dahil edilmiştir. İl sağlık müdürlüklerinin web sitesinde uzmanlık dalı belirtilmeyen yöneticilerin uzmanlık dallarının bilgisi Sosyal Güvenlik Kurumu web sayfasından ve genel web ortamından edinilmiştir. Ulaşılan web sayfalarındaki bilgilerin doğruluğu ve güncelliği çalışmanın kısıtlılığını oluşturmaktadır. Yöneticilik hizmetleri (HSH başkanlığı-HSH başkan yardımcılığı), yöneticilerin cinsiyetleri (kadın-erkek), yöneticilerin mesleki unvanları (pratisyen doktor-uzman doktor-diş hekimi), yönetici uzman doktorların uzmanlık alanları yüzde (%) ve sayı (n) olarak sunulmuştur.

Bulgular: İllerde 65 HSH başkanlığı ve 88 HSH başkan yardımcılığı olmak üzere toplam 153 HSH yöneticisi bulunmaktadır. Yöneticilerin %70,6’sı (n=108) erkek, %29,4’ü (n=45) kadındır. Mesleki unvanlarına göre yöneticilerin %68,6’sı (n=105) pratisyen doktor, 20,9’u (n=32) uzman doktor, %10,5’i (n=16) diğer meslek gruplarındandır. Mesleki unvanı uzman doktor olan yöneticilerin %40,6’sı (n=13) halk sağlığı uzmanı, %25’i (n=8) aile hekimi uzmanıdır. HSH başkanlığı yöneticilerinin %8,5’i (n=13) halk sağlığı uzman doktorudur.

Sonuç ve Öneriler: Temel sağlık hizmetleri sunumu ve sağlık hizmetlerinin her kademesinde yöneticilik için uzun bir eğitim sürecinden geçen halk sağlığı uzman doktorlarına HSH başkanlığında yönetici olarak yeterince yer verilmediği ve HSH başkanlıklarında yönetici olarak istihdamlarının tıp fakültesi mezunu olmayanlardan daha az olduğu bulunmuştur. Halk sağlığı uzman doktorlarının il sağlık müdürlükleri ve bağlı birimlerde hangi pozisyonda istihdam edildiklerinin değerlendirilmesine ve yöneticilik pozisyonlarına yerleştirilmeme nedenlerine yönelik yapılacak çalışmalar halk sağlığı uzman doktorlarının istihdam sorunlarını açıklayabilir.

Anahtar Kelimeler: halk sağlığı uzmanı, halk sağlığı hizmetleri, sağlık yönetimi, istihdam