Giriş: Üniversite yaşantısı öğrenci üzerinde olumlu ya da olumsuz etkiler yaratabilen uzun bir süreçtir. Tıp Fakültesinde bu süreç daha uzun sürerken etkilenimin de daha şiddetli olduğunu gösteren çalışmalar bulunmaktadır. Tıp Fakültesi öğrencilerinin üniversiteye başladıkları andaki sosyal ve psikolojik özelliklerinin saptanması ve eğitim süreci ile üniversite ortamının bu özelliklere etkisinin incelenmesi amacıyla altı yıl süreli izleme araştırması planlanmış olup bu çalışmada durum saptama sonuçlarının sunulması amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Bu araştırma altı yıl sürecek olan izleme araştırmasının Eylül-Ekim 2017’de yapılan ilk durum saptama araştırmasıdır. Evreni 2017-2018 eğitim-öğretim döneminde bir üniversitenin Tıp Fakültesi, İktisadi İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü, Güzel Sanatlar Fakültesi ve Spor Bilimleri Fakültesine kayıt yaptıran 667 dönem I öğrencisi oluşturmaktadır. Örnekleme yöntemi kullanılmamış, tüm öğrencilere ulaşmak hedeflenmiştir.  Tıp Fakültesi öğrencileri ile karşılaştırma yapmak üzere farklı yapıları ve eğitim süreçlerine sahip diğer üç fakülte kontrol grubu olarak seçilmiştir. Aynı zamanda diğer fakülteler arasında da karşılaştırma yapılması planlanmaktadır. Çalışmaya katılım oranı %95,5’tir (637 öğrenci). Öğrencilere sosyodemografik özellikleri, olası yaşam sorunları, Genel Sağlık Anketi-12 (GSA), Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), Sürekli-Durumluk Kaygı Ölçeği (STAI)  içeren anket uygulanmıştır. Öğrencilerin yaşam sorunlarına ilişkin olası sorunlar araştırmacılar tarafından şiddeti 0: hiç sorun oluşturmuyor, 10: çok sorun oluşturuyor şeklinde puanlanmış çizelge ile saptanmıştır. Veriler SPSS 23.0 programı ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistik (sayı, yüzde, ortalama, standart sapma) ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Post Hoc testi olarak Tukey-HSD uygulanmıştır. P<0,05 olan değerler istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Araştırma için Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu’ndan, Akdeniz Üniversitesi Rektörlüğü’nden izin alınmıştır ve bu araştırma Akdeniz Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Koordinasyon Birimi tarafından desteklenmektedir.

Bulgular: Çalışmaya katılanların %52,9’u erkek, %47,1’i kadındır. Yaş ortalaması 19,17±2,99’dur. %28,6’sı ailesi ile birlikte yaşamaktadır, %59,2’sinin en uzun süre yaşadığı yer il merkezidir. %83,7’si genel olarak sağlığını iyi-çok iyi-mükemmel olarak değerlendirmektedir. %66,4’ü sigara, %48,8’i alkol hiç kullanmamıştır. %51,6’sının ailesinde sigara kullanan birisi bulunmaktadır. Öğrencilerin %53,5’i düzenli egzersiz yaptığını beyan etmektedir. Katılımcıların GSA-12 ortalama puanı 2,46±2,64 (minimum=0-maksimum=12), BDÖ ortalama puanı 9,78±8,73’tür (minimum=0-maksimum=61), Durumluk Kaygı Puanı ortalaması 39,61±9,91(minimum=20-maksimum=75), Sürekli Kaygı Puanı ortalaması 43,41±9,22’dir (minimum=20-maksimum=70) . İşletme Bölümü öğrencilerinin GSA-12, BDÖ ve Durum Kaygı Ölçeği puan ortalamalarının Tıp Fakültesi öğrencilerinden istatistiksel olarak daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<0,05). Güzel Sanatlar Fakültesi öğrencilerinin BDÖ puan ortalamasının Tıp Fakültesi öğrencilerinden daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Sürekli Kaygı Ölçeği puan ortalamasında fakülteler arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (p>0,05). Sınıf geçme, sınavlar, başarı endişesi (5,19±3,14), toplumsal gelecek endişesi (4,80±3,32), bireysel gelecek endişesi (4,55±3,16) öğrenci için en çok sorun oluşturan faktörler iken, fiziksel şiddete maruz kalma (0,49±1,85),   uyuşturucu madde kullanımı (0,56±2,06), alkol kullanımı (0,87±1,86) en az sorun oluşturan faktörler olarak saptanmıştır.

Sonuç ve Öneriler: Öğrencilerin üniversiteye başladıkları ilk anda okul başarısı ve toplumsal/bireysel gelecek endişesi en önemli sorunlarını oluştururken, alkol, madde kullanımı ve fiziksel şiddete maruz kalma en az olası sorunları oluşturmaktadır. İşletme Bölümü öğrencilerinin ölçek puan ortalamalarının tıp fakültesi öğrencilerinden yüksek olduğu görülmüştür.  Aynı öğrencilerin üniversite hayatı boyunca sosyal ve psikolojik durumları, yaşam sorunlarındaki değişimler izlenecek ve ileri çalışmalarda sunulacaktır.

Anahtar kelime: Öğrenciler, Tıp öğrencileri, sosyal problemler, anksiyete, depresyon