Giriş ve amaç

Gençlerin önemli bir kısmı üniversite eğitimi döneminde sigara içmeye başladıkları bilinen bir gerçektir. Öte yandan sağlık alanında eğitim alan öğrencilerin gerek üniversite eğitimi döneminde gerekse meslek hayatındatopluma rol model olmaları önemlidir. Bu araştırma, Bir üniversitenin Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu ön lisans öğrencilerinin sigara içme sıklığını ve sigara içmeyi etkileyen faktörleri saptamak amacıyla yapılmıştır.

Yöntem

Bu çalışma kesitsel tanımlayıcı tipte bir araştırma olup evrenini üniversitenin SHMYO’unda ön lisans öğrenimine devam eden 1368 öğrenci oluşturmuştur. Okul yönetiminden idari izin ve öğrencilerden sözlü onam alındıktan sonra 2015 yılı Aralık ayında ders esnasında sınıfta bulunan ve araştırmaya kabul eden 525’i kız 302’si erkek toplam 827 (% 60,4) öğrenciye ulaşılmış ve sosyo-demografik özellikler ile sigara kullanımına ilişkin 2 bölümden oluşan bir anket uygulanmıştır. Veriler bilgisayar ortamında değerlendirilmiş, kesikli değişkenler için yüzde dağılımı, sürekli değişkenler için ortalama değerler hesaplanmış, analizlerde ki-kare ve student t testi uygulanmıştır.

Bulgular ve tartışma:

Araştırmaya katılan öğrencilerin % 15,8’i düzenli olarak hergün, %13,2 si ise bazen sigara içtiğini belirtmiştir. Kız öğrencilerin %13,5’i erkek öğrencilerin %46,1’i, 18-20 yaş grubunun %21,9’u, 21-24 yaş grubunun %37,1’i, 25,28 yaş grubunun %36,6’sı halen sigara içmektedir. Katılımcıların %44,6 sı 18 yaşından önce, %8,6’sı 18 yaşından sonra ilk defa sigarayı denemiş ya da içmeye başlamıştır. Öğrencilerin %3,4’ü mutlu iken, %13,7’si üzüntülü iken %2,1’i yemekten sonra %4,1’i alkol ile birlikte sigara içtiğini belirtmiştir. Sigara içen öğrencilerin %82,8’inin yaşadığı evde/yurtta sigara içiliyor, aynı şekilde sigara içenlerin %84,1’inin yakın arkadaşları, %22,0’sinni annesi sigara içiyor. Sigaraya başlama nedeni %13,6 Merak/özenti, %27,3 stres sıkıntı, %18,5 keyif için demiştir. Sigara içenlerin % 60,4’ü sigaranın sağlığını bozacağı konusunda endişesini dile getirirken %50,2 si sigarayı bırakmayı en az 1 kez denemiştir.

Sonuç olarak:

Araştırmaya katılan öğrencilerin önemli bir bölümü sigara içmektedir. Öğrencilerin ikamet yerinin, babanın ve büyük erkek kardeşin sigara alışkanlığının, anne eğitim düzeyinin sigara içimini etkilemediği görülmektedir. Ancak öğrencilerin sigara içme durumlarıyla,  yakın arkadaşlarının sigara alışkanlığı, cinsiyetleri, ders durumlarının iyiden kötüye doğru değişim trendinde, yakın arkadaşlarının sigara içme alışkanlığı arasında istatistiksel anlamlılık tespit edilmiştir. Sağlık alanında eğitim alan öğrencilerin sigaraya hiç başlamaması ve bırakması konusunda rol model olmaları için eğitilmeleri gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler: sigara içme, üniversite öğrencileri, sigaraya başlama nedeni.