Amaç: Bir tekstil fabrikasında çalışanların İSG bilgi düzeylerini ve işyerlerindeki bazı tehlike ve risklerin farkındalıklarını belirlemek, maruz kaldıkları tehlike ve riskleri saptamak, bunların sağlık düzeylerine etkisini belirlemek, işe giriş ve çalışanların periyodik muayene sonuçlarını değerlendirmek ve öneriler geliştirmektir.

Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı kesitsel tipte bir çalışmadır. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Girişimsel olmayan araştırmalar etik kurulundan onay alınmıştır. Fabrikada 200 kişi çalışmakta olup herhangi bir örneklem seçilmemiş, evrenin tümünün araştırma kapsamına alınması hedeflenmiştir. İzinli olanlar, araştırmaya katılmak istemeyenler, eksik bilgi verenler çalışma dışı bırakılmış, toplam 150 çalışan araştırma kapsamına alınmıştır. Yüz yüze görüşülerek bir anket uygulanmıştır. İşyerinin risk değerlendirme raporu incelenip saptanan riskler ve buna göre yapılan ortam ölçümleri değerlendirilmiştir.

Bulgular: Çalışmaya katılanların %24’ü 20 yaşından küçük, %16,7’si bir yıl içinde işe başlamış, %39,3’ü dört yıl ve daha az deneyimlidir. Çalışmaya katılanlar çoğunluğu dikimhanede çalışmakta ve çalışanların büyük çoğunluğu %67,1’i kadındır.

Çalışmaya katılanların; %44,7’si oturarak, %54,7’si ise ayakta çalışmaktadır. Çalışanların %78,7’sinin çalışma ortamındaki tozun,  % 43,4’ü gürültünün, % 42’si sürekli tekrarlayan hareketin, % 36,7’sinin sürekli oturmanın % 55,3’ü ağır yük kaldırmanın çalışanın sağlığını bozacağını ifade etmiştir.

İSG için kullanılan koruyucu malzemelerin iş hayatını etkilediğini söyleyenlerin yüzdesi %52’dir. Çalışanların %84’ü  İSG eğitimi aldığını %69’u son bir yıl içinde işyerinde eğitim aldığını belirtmiştir.

Çalışanların,  %84,7’si iş kazası vb gibi acil durumlarda ne yapacağını bildiklerini ifade etmişlerdir. Çalışanların %95,3 işyerindeki iş güvenliği levhalarının, %90,7’si güvenlik önlemlerinin yeterli olduğunu; %92,7’si amirleri tarafından izlendiklerini söylemiştir. Çalışanların tamamı gerekli durumlarda kişisel koruyucu malzeme kullandıklarını ifade etmişlerdir.

Çalışanların en fazla maruz kaldığı riskler %43,3 sürekli tekrarlayan hareketler,%55’i uzun süreli oturma, %17’si  ağır yük kaldırma ,%16’sı  sürekli ayakta kalma riski ile karşı karşıyadırlar.

Çalışanların %21,3’ünün en az bir kazaya maruz kaldığını belirttikleri görülmektedir. Maruz kalınan kazalar incelendiğinde sırasıyla; en fazla “el-parmak sıkışması, ezilme”, “el-ayak kesici-delici yaralanma” ve “ağır yük kaldırma nedeniyle bel ağrısı” na maruz kalındığı görülmektedir.

Risk değerlendirmesi yapılan işyerinde 77 adet risk tespit edilmiştir. Toplam risk sayısının 15’i yüksek risk, 58’i orta risk, 4’ü düşük risk olarak tespit edilmiştir.

Sonuç: Tekstil ve hazır giyim giyim sektöründe çalışanlar çoğunlukla kadın, gençlerden ve sosyo-ekonomik düzeyi düşük kişilerden oluşmaktadır. İSG konusunda deneyimleri ve bilgileri nispeten yetersiz olup yasal mevzuat gereği düzenli eğitimlerin ve denetimlerin yapılması iş kazası meslek hastalıklarını azaltmada etkili olacaktır.