ADLİYE ÇALIŞANLARINDA KAS VE İSKELET SİSTEMİ

RAHATSIZLIKLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER

MUHAMMED SIRAÇ KARADAĞ-MEHMET OĞUZ TÜRKMEN-FİLİZ ABACIGİL

Giriş ve Amaç

Günümüzde teknolojinin ilerlemesiyle birlikte ofislerde çalışanların sayısında artış olmaktadır. Bununla birlikte uzun süre masa başı ve bilgisayar başında çalışan personelin kas iskelet sistemi(KİS) rahatsızlıklarında artış olduğu bilinmektedir.

Bu çalışmanın amacı, Aydın Adliyesi Cumhuriyet Başsavcılığında masa başı ve bilgisayar başında çalışan memurların KİS rahatsızlıklarının tespiti bunu etkileyen faktörlerin belirlenmesidir.

Gereç ve Yöntem

Çalışma için resmi izinler ile etik kurul izni alınmıştır.Aydın Adliyesi Cumhuriyet Başsavcılığı çalışanların (Cumhuriyet Savcısı, Yazı İşleri Müdürü ve Zabıt Katibi) tamamına(92 kişi) ulaşılması hedeflenmiş ancak 90 kişiden veriler toplanabilmiştir.Çalışma Mart-Mayıs 2019 tarihleri arasında gerçekleştirilmiş kesitsel tipte bir çalışmadır.Çalışma için resmi izinler ile etik kurul izni alınmıştır.

KİS rahatsızlıklarının tespitinde “Cornell Kas İskelet Sistemi Rahatsızlığı Anketi (CMDQ)” kullanılmıştır.T-CMDQ  ağrı ya da rahatsızlığın son 7 gün içinde 11 farklı vücut bölgesindeki (Boyun, omuz, sırt, üst kol, bel, ön kol, kalça, üst bacak, diz, ve alt bacak) sıklığını, bu durumun şiddetini ve iş yapabilme yeteneğini etkileyip etkilemediğini değerlendirir.Tanımlayıcı istatistiklerde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma değerleri verilmiştir.Kategorik değişkenlerde ki kare testi, nicel değişkenlerde Mann Whitney-U  testi kullanılmıştır.Çalışma süreleri ile CMDQ arasındaki korelasyon için Spearman Korelasyon analizi yapılmıştır. Tip 1 hata düzeyi p<0.05 alınmıştır.

Bulgular

Anket verilerine göre katılımcıların %53.4’ü erkek, %46.6’sı kadın ve yaş ortalamaları 39.7± 8.2’dir.Katılımcıların %75.6’sının daha önce KİS  ile ilgili tanısı koyulmuş hastalığı yoktur.Geçmişte spor yaptığını belirtenler %66.6 ve halen spor yapanlar %36.7’dir.Katılımcıların beyanına göre  %52.9’ununKİS ile ilgili bir rahatsızlığı yoktur. Rahatsızlığı olanların %86’sı boyun bölgesinde ağrı hissettiğini belirtmiştir.CMDQ’de rahatsızlık şiddeti ortancalarına baktığımız zaman en yüksek  değer  boyun bölgesinde saptanmıştır (medyan 14,0 min0-max 90).Çalışanların %77’si evli, %13’ünün ise bekar olduğu, evliler arasında KİS rahatsızlığı olanlar %53,0 iken bekarlar arasında KİS rahatsızlığı olanlar %15,4‘tür. Medeni durum ile rahatsızlık arasında anlamlı ilişki olduğunu göstermiştir (p= 0,013).Ailesinde KİS ile ilgili rahatsızlığı olanlarda, KİS ile ilgili travma yaşayanlarda, düzenli spor yapmayanlarda KİS ile ilgili şikayetlerin fazla olduğu tespit edilmiştir (p‹0,05).Günlük çalışma sürelerine baktığımızda ortanca 8(min6-max16), masa başı çalışma süreleri ortanca 8 (min 3-max9), bilgisayar başı çalışma süreleri ortanca 7.5(min3-max14)  saat olarak belirtilmiştir.Masa başı çalışma süreleri ile boyun bölgesi şikayetleri arasında hafif seviyede pozitif korelasyon ve sırt,bel, sol el bileği,sol diz bölgeleri arasında orta seviyede pozitif  korelasyon vardır (p‹0,05).

Sonuç ve Öneriler

Çalışanların çalışma şekli ve sürelerinin yeterli dinlenme sağlanabilecek şekilde düzenlenmesi,çalışma süreleri içerisinde periyodik vücut egzersizleri eğitimleri verilmesi KİS rahatsızlıkları ile ilgili şikayetleri önleyebilir.

Anahtar Kelimeler : Adliye çalışanları, kas iskelet sistemi hastalıkları, çalışma koşulları